“Tim Instituta za biologiju mora je izašao na teren u pokušaju da nađe gnijezda kornjača nekoliko dana nakon izlijeganja, na mjesta gdje se očekuje da bi se našle jedinke, kao i one koje nijesu bile uspješne da napuste gnijezdo. Međutim, zbog nedovoljno preciznih lokacija i lošeg vremena koje je bilo između izlijeganja i terenskog rada, nijesu utvrđeni ti podaci koji bi bili dragocjeni”, potvrđeno je Pobjedi iz te institucije.

Ističu da to ne mijenja činjenicu da, zbog otopljavanja voda Mediterana, ova vrsta morskih kornjača pogodno tlo za gniježđenje širi i na Jadran i da su ovogodišnja iskustva i pouke važne u susret narednoj sezoni tokom koje se, zavisno od temperaturnih uslova, može očekivati ponovo ovakav događaj.

Precizna lokacija gnijezda, kao i poštovanje zakonskih obaveza da se jedinke ne uznemirajavu na putu od gnijezda do mora su imeprativ za nenarušavanje prirodnog ciklusa razmožavanja ove vrste.

Prema procjenama stručnjaka, u Jadranu obitava oko 10.000 primjeraka glavate kornjače, od čega tri četvrtine populacije pliva sjevernim Jadranom koji im je glavno mjesto hranjenja u ovom dijelu Mediterana.

Najsjevernija tačka
Kako se navodi, prvo „izvaljivanje“ morskih kornjača iz gnijezda u Crnoj Gori, koje se dogodilo u avgustu ove godine, predstavlja značajan ekološki događaj.

“Poseban je jer se radi o najsjevernijoj tački na istočnoj obali Jadrana gde je dokumentovano izleganje kornjača. U Italiji je, na primjer, najsjevernije izlijeganje zabilježeno kod Venecije, ali se smatra da su staništa u Crnoj Gori pogodnija za kornjače zbog rastresitog pijeska koji omogućava bolju cirkulaciju kiseonika do gnijezda. Lokacije na kojima je zabilježen ovaj događaj su Velika plaža u Ulcinju, Čanj i plaža u blizini Svetog Stefana”, rečeno je iz IBM u Kotoru.

Pojašnjavaju da je glava kornjača jedna od najbrojnijih vrsta ovih morskih „oklopnih“ gmizavaca koja obitava u Jadranu.

Pronalaženje tačne lokacije gnijezda je bilo važno zbog prikupljanja podataka za kreiranje šire slike i upoređivanja sa rezultatima istraživanja koje sprovode njihove kolege širom Mediterana.

“Temperatura gnijezda određuje pol kornjače te je 29 stepeni Celzijusa tačka iznad koje se formiraju samo ženke. Sredozemno more je inače brojnije jedinkama ženskog pola pa ovo pomjeranje ka sjeveru je pokušaj nalaženja adekvatnih lokacija i hladnijih lokacija za polaganje jaja”, navode iz Instituta, dodajući da je to prirodni mehanizam ove vrste životinja kako bi održale balans unutar populacije.

Ranija istraživanja
Naučni radovi sprovođeni ranijih godina ukazuju da otopljavanje vode Mediterana direktno utiče na širenje lokacija njenog gniježđenja.

Institut za biologiju mora je ranije sprovodio aktivnosti nalaženja potencijalnih gnijezda u okviru Ipa projekta „NetCet“ (2012-2015) i Crna Gora je i tada markirana kao zemlja sa velikim potencijalom da vrlo brzo postane jedno od važnih gnijezdilišta ovih životinja.

“Iako su naučnici već neko vrijeme predviđali mogućnost da glavate kornjače iskoriste područje Velike plaže za polaganje jaja, ovo je prvi takav dokumentovani slučaj. Institut je 2013/14. godine sprovodio istraživanja na Velikoj plaži, pokušavajući naći gnijezda morskih kornjača, ali bez rezultata”, naveli su iz IBM-a.

Upozorili su javnost da su sve vrste morskih kornjača zaštićene vrste, kako u nacionalnom tako i međunarodnom zakonodavstvu

Tačka II Rješenja o stavljanju pod zaštitu pojedinih biljnih i životinskih vrsta (Sl. list RCG, 76/2006) jasno kaže: „Biljne i životinjske vrste iz tačke I ovog rješenja i njihove razvojne oblike, legla i gnijezda zabranjeno je uklanjati sa njihovih staništa, oštećivati i uništavati, odnosno proganjati, uznemiravati, hvatati ili ubijati, a njihova staništa ne smiju se oštećivati ili uništavati“.

Iz Instituta za biologiju mora je ranije saopšteno da je, ako svjedoče izlijeganju kornjača, potrebno to posmatrati sa sigurne udaljenosti, bez uznemiravanja tek izleglih jedinki na bilo koji način.

Orijentiri
“Veoma je važno da mlade kornjače put od gnijezda do mora prođu same! Pretpostavlja se da na tom putu „imprintuju“ tačnu lokaciju gnijezda (prema položaju sunca, zvijezda i sl), što im omogućava da se vrate na mjesto na kojem su se same izlegle. Prenošenjem kornjača do mora im se, zapravo, uopšte ne pomaže”, naglasili su iz IBM.

Preporuka je da jedino, ukoliko je potrebno i ako drugačije ne bi mogle stići do mora, treba ukloniti prepreke na njihovom putu.

“Ako svjedočite događaju tokom noći, ne palite svijetla i fotografišite isključivo bez upotrebe blica. Budite, što je moguće više, slučajni posmatrači i smatrajte se srećnima što ste imali priliku posvjedočiti ovom fascinantnom događaju”, saopšteno je ranije iz IBM.