BiH obilježava 24. godišnjicu nezavisnosti
Foto: AA

Patnje i stradanja obilježili i prve dane samostalnosti

BiH obilježava 24. godišnjicu nezavisnosti

Bosna i Hercegovina danas proslavlja 24 godine od kada su njeni građani odlučili da se zemlja odvoji se od tadašnje Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije (SFRJ) i postane nezavisna.

Referendum o nezavisnosti Bosne i Hercegovine održan je 29. februara i 1. marta 1992. Glasalo je ukupno 2.073.568 glasača. Izlaznost je iznosila 63,6 posto. Od ukupnog broja onih koji su se odazvali na referendum – 99.7 posto bilo je za nezavisnost, a 0,3 posto protiv, podsjeća Anadolija.

Srpska demokratska stranka (SDS) je pozvala Srbe na bojkot referenduma i spriječila njegovo održavanje u pojedinim dijelovima zemlje. Tako je referendum bojkotovan u opštinama u kojima su Srbi bili većina. 

Na osnovu ishoda referenduma tadašnja Evropska zajednica je 6. aprila 1992. priznala Republiku Bosnu i Hercegovinu kao nezavisnu i suverenu državu. BiH je u UN primljena 22. maja iste godine. 

Već prvi dan referenduma donio je ljudske žrtve.

Između Turbeta i Komara, nedaleko od Travnika, ubijena su dvojica ljudi, a jedan je teško ranjen nakon što su se pokušali probiti automobilom kroz barikadu koju su postavili mještani srpske nacionalnosti.

 Drugog dana referenduma u centru Sarajeva desio se zločin.

Nekoliko osoba muslimanske nacionalnosti pucalo je u svatove pod srpskom zastavom. Jednog čovjeka su ubili, a drugog teško ranili. Tvrdi se da je pripadnik Zelenih beretki, Ramiz Delalić, ubio mladoženjinog oca Nikolu Gardovića i ranio sveštenika Srpske pravoslavne crkve Radenka Mikovića ispred Stare crkve na Baščaršiji, što je, prema tumačenju građana srpske nacionalnosti, početak rata. 
 

Prvi oružani sukobi na teritoriju BiH dogodili su u jesen 1991. Od 2. do 5. oktobra napadnuto je i uništeno većinski hrvatsko mjesto Ravno tada u sastavu opštine Trebinje, nakon sukoba lokalnih Hrvata i jedinica JNA, do kojega je došlo na periferiji rata u Hrvatskoj. 

NATO je intervenisao u okviru operacije Namjerna sila, granatirajući važne položaje Vojske Republike Srpske, što se uz oslobađanje zapadne Bosne, pokazalo kao ključno u okončanju rata. 
Rat je priveden kraju potpisivanjem Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini, u Parizu 14. decembra 1995.

Mirovni pregovori održani u gradu Dejtonu, u američkoj saveznoj državi Ohajo, završeni su 21. novembra 1995. Uspjeli pregovori, poznati su pod nazivom Dejtonski sporazum, čiji je sastavni dio Ustav Bosne i Hercegovine, koji određuje današnju Bosnu i Hercegovinu. 

Nešto ranije, Sporazumom potpisanim u Vašingtonu, 18. marta 1994., uspostavljena je Federacija Bosne i Hercegovine, kojom je obnovljeno savezništvo Bošnjaka i Hrvata. U zajedničkim operacijama, u kojim je glavnu ulogu imala Hrvatska vojska, oslobođen je velik dio zapadne Bosne.



 

Komentari

Komentari objavljeni na portalu Kodex.me ne odražavaju stav uredništva, kao ni korisnika portala. Stavovi objavljeni u tekstovima pojedinih autora takođe nisu nužno ni stavovi redakcije, tako da ne snosimo odgovornost za štetu nastalu drugom korisniku ili trećoj osobi zbog kršenja ovih Uslova i pravila komentarisanja.

Zabranjeni su: govor mržnje, uvrede na nacionalnoj, rasnoj ili polnoj osnovi i psovke, direktne prijetnje drugim korisnicima, autorima čanka i/ili članovima redakcije, postavljanje sadržaja i linkova pornografskog, uvredljivog sadržaja, oglašavanje i postavljanje linkova čija svrha nije davanje dodatanih informacija vezanih za članak.

Takvi komentari će biti izbrisani čim budu primijećeni.