Bečka filharmonija, poznata širom svijeta, objaviće detalje svoje istorije tokom nacističkog doba, odgovarajući time na brojne optužbe da prikriva neslavnu prošlost.
Orkestar poznat po Novogodišnjem koncertu koji se prenosi direktno svake godine u više od 80 zemalja, ima manje poznatu prošlost da je bio instrument nacističke propagande od 1939. godine, naglašava Rojters.
Filharmonija je rijetko kada, pre tog perioda, izvodila djela porodice Štraus, kao što je valcer “Na plavom Dunavu”. Novogodišnji koncert služio je za promociju nacističke propagande o željenom imidžu po zamisli Jozefa Gebelsa. On je, u svojim dnevnicima, napisao da bi austrijska metropola trebalo da bude viđena kao grad kulture, muzike, optimizma.
Jedan od tri člana Komisije istoričara Fric Trumpi rekao je da je Novogodišnji koncert smišljen pod nacističkim režimom. Komisija će svoj izveštaj objaviti na sajtu Filharmonije, a on će sadržati, po prvi put, i detalje o 13 muzičara koji su izbačeni iz orkestra zbog svog jevrejskog porijekla ili protivljenja aneksiji Austrije Trećem rajhu. Od tih 13 muzičara pet je umrlo u koncentracionim logorima.
Istoričar bečkog Univerziteta Bernadete Majerhofer ističe da je izbacivanje jevrejskih muzičara počelo čak i pre 1938. pod austro-fašizmom, period u kojem je vlast u Beču bila okrenuta italijanskom susjedu. Bečka filharmonija je obećala da će danas iznijeti i detalje o dodjeli “prstena časti”, priznanja koje je uručeno 1942. Balduru fon Širahu, nacističkom upravitelju Beča koji je zatvorio oči pred deportacijom na desetine hiljada Jevreja. Inače, Širahu je napravljena kopija “prstena časti”, pošto je izgubio original, nakon što je pušten iz zatvora.
Direktor orkestra Klemens Helberg je u svojoj istoriji objavljenoj 1992. izbegao ovaj “incident” tvrdeći da nije imao pristup svim bitnim dokumentima kada je pisao svoje djelo. Proteklih godina Bečka filharmonija dospjela je u žižu interesovanja i postala je meta kritike zbog neodavanja priznanja jevrejskim muzičarima koji su bili dio njene istorije, kao i negiranja kolaboracije sa nacistima.
S tim u vezi je zatraženo da orkestar otvori sve svoje arhive i pokrene analizu prošlosti. Komisija istoričara za manje od dva mjeseca obavila je svoj posao na osnovu odluke uprave Filharmonije od januara ove godine da se posveti rasvjetljavanju prošlosti.
(Izvor:Telegraf)
