75 godina od Novosadske racije
Foto: R. Getel

Skoro 4.000 ljudi izgubilo je živote

75 godina od Novosadske racije

Prije tačno 75 godina izveden je najgnusniji zločin na teritoriji Vojvodine tokom Drugog svjetskog rata – Novosadska racija. Tokom prva tri dana etničkog čišćenja mađarski fašisti ubili su 1.246 novosadskih Srba, Jevreja i Roma, čija su tijela zauvjek nestala pod ledom Dunava.

Šef tadašnje mađarske žandarmerije bio je Šandor Kepiro, a pod čijim vođstvom se zločin i odigrao. Naredio je genocidnu akciju koja je sprovedena po cijelom Novom Sadu koji je tih dana ličio na pakao, piše Noizz.rs.

Grad je u potpunosti bio okupiran, skoro ništa nije radilo, a Mađari su čak i najavili pokolj ispisanim obavještenjem na crvenim plakatima.

– Svi stanovnici srpske i jevrejske narodnosti izvedeni su iz kuća i odmah na ulici postrojeni, naređeno im je da legnu i tako su ubijeni iz pušaka i revolvera. Ubijano je bez razloga i bez milosti. Ubijalo se na ulicama, dvorištima, u stanovima – izjavio je svojevremeno Pavle Šozberger, jedan od tada rijetkih Jevreja koji je preživio holokaust. U jednoj noći tada 21-godišnji Šozberger izgubio je majku, oca i brata.

Na području okupirane Bačke za mjesec dana je ubijeno 3.809 osoba samo zato što su bili Srbi, Jevreji ili Romi. Najviše se ubijalo po Novom Sadu, a najmasovnija ubistva izvršena su na kupalištu „Štrand”.

– Ljudi i žene sa djecom ulazili su kroz kapiju „Štranda” u redovima po četvoro, na temperaturi oko -30°C skidana im je odeća i goli su tjerani na daske položene na led Dunava. Mineri su eksplozivom napravili otvor na ledu i streljane žrtve padale su u vodu, a vojnici su ih još gurali pod led – pričao je Šozberger o grozotama koje su radili Mađari.

A Šandor Kepiro, zločinac na čiji znak je ubijeno toliko mnogo nevinih žrtava, 2010. godine je na procesu u Budimpešti oslobođen svake odgovornosti. Baš kao i mnogi nacisti, i on se krio u Argentini u godinama posle rata, ali pravda u ovom slučaju nije zadovoljena. Preminuo je 3. septembra 2011. godine kao slobodan čovjek.

Skoro četiri hiljade ljudi iz Bačke zauvjek je prestalo da diše tokom januara 1942. godine kada je ratni vihor uveliko bjesnio nad Evropom. Njihov jedini zločin bio je taj što nisu bili Mađari.

 

 

Komentari

Komentari objavljeni na portalu Kodex.me ne odražavaju stav uredništva, kao ni korisnika portala. Stavovi objavljeni u tekstovima pojedinih autora takođe nisu nužno ni stavovi redakcije, tako da ne snosimo odgovornost za štetu nastalu drugom korisniku ili trećoj osobi zbog kršenja ovih Uslova i pravila komentarisanja.

Zabranjeni su: govor mržnje, uvrede na nacionalnoj, rasnoj ili polnoj osnovi i psovke, direktne prijetnje drugim korisnicima, autorima čanka i/ili članovima redakcije, postavljanje sadržaja i linkova pornografskog, uvredljivog sadržaja, oglašavanje i postavljanje linkova čija svrha nije davanje dodatanih informacija vezanih za članak.

Takvi komentari će biti izbrisani čim budu primijećeni.