Ipak, postoji još jedan gori dan od “crnog petka”, a to je Deveti tornik koji pada na deveti utorak od pravoslavnog Božića.
Vjeruje se da majke treba posebno da paze na djecu, jer na ovaj dan razne ale, čume, karakondžule i demoni napadaju najmlađe.
Najbolja zaštita je da ljuljaju dijete ili se igraju s njima, pjevajući u pola glasa “Čuva majka svog jedinca sina, od ujemka i od urežnika i od žice devetog utorka!”
Ujamak potiče od riječi ujemčiti (zajemčiti, pojazmiti), to jest iz nadnice. Urežnjak dolazi od riječi urezivati, tj sin joj je bio bolestan, pa ga je “urezivala” na crkvenim vratima, a žicom upornicom tj. bliznom žicom ili prepredanjem ga odgajila.
Ima i druga izreka koja kaže: Krpila ga majka od ujamka i od urežnjaka i proklete žice upornice! Kaže se za nekog ko je nesrećan.
Ovaj dan – “Deveti tornik” predstavlja slavu Udruženja baksuza, ugursuza i namćora iz Kruševca i njihov najbaksuziji dan.
Jedinstveni u svijetu po načinu okupljanja i organizovanja, članovi ovog udruženja deveti utorak od Božića praznuju od 1929. godine.
Na ovoj jedinstvenoj slavi svira se himna, igra “baksuzno kolo”, a baksuzi, ugursuzi i namćori pridržavaju se kodeksa “ćutanje je zlato”, jer onaj koji ga prekrši, plaća kaznu.
Sav novac koji prikupe na slavi namijenjen je siromašnim, a dobrim đacima.
Komentari