Čovjek koji je želio da bude vampir
Adrijan Sarajlija

Horor priča o opsesivnom i infantilnom profesoru

Čovjek koji je želio da bude vampir

Mislim da neću bez razloga napisati da se radi o jednom od najvrsnijih i najinventivnijih (mlađih?) stilista u današnjoj srpskoj književnosti

Relativno kasno došavši na žanrovsku scenu u Srbiji, beogradski autor Adrijan Sarajlija (1976) je već poslije par godina publikovao zbirku priča/novela koju bi daleko prominentniji pisac s ovih prostora bez problema mogao predstaviti kao svoje odabrane priče.

Prošle godine Sarajlija je objavio i prvi roman zahvaljujući kom je dospio do drugog kruga u izboru za NIN-ovu nagradu, iako je donekle i očigledno zbog čega jedna takva malena, ali bogato perverzna odiseja nikada ne bi mogla biti nagrađena ovom prestižnom književnom nagradom.

Prirodno je što je ovaj fakat nepobitno djelovao i poput svojevrsne anomalije, jer je i sâm autor neka vrsta anomalije unutar granica domaćeg žanra, valjda zbog toga što je skoro komično nekonformističan.

Mislim da neću bez razloga napisati da se radi o jednom od najvrsnijih i najinventivnijih (mlađih?) stilista u današnjoj srpskoj književnosti, a naročito u slučaju ako bi se jednog dana okrenuo mejnstrimu, a što bi garantovano bila odluka zbog koje bi najvećma profitirali oni sve rjeđi čitaoci voljni zahtjevnije proze.

U pretposljednjoj antologiji beogradske izdavačke kuće Paladin, Apokalipsa (2011), Sarajlija se predstavio originalnom, premda u neku ruku i hermetičnijom, novelom "Berlin Bob", koju nažalost nećete zateći u njegovoj do sada jedinoj zbirci priča, Manufaktura G. "Berlin Bob" možda jeste, a možda i nije, najbolja žanrovska novela napisana u Srbiji (ili na Balkanu) u posljednjih nekoliko decenija, ali nema sumnje da daje na znanje da Sarajlija očito mora biti u samom vrhu izuzetnih srpskih žanrovskih pripovjedača kao što su starogardejci Goran Skrobonja, Ilija Bakić, Pavle Zelić, Oto Oltvanji, Darko Tuševljaković i Dejan Ognjanović.

Ogledalo za vampira je u stvari kratki roman koji veličinom slijedi sure iz Sarajlijine zbirke, gdje inače pretežno preovlađuju novelete i novele, dakle forma gdje se autor očito najbolje snalazi.

Bolje reći, jedini nedostatak Ogledala, koji jeste zasebno predstavljen kao roman, je njegova najvećma sažetija forma (i pored 170-ak stranica), međutim sumnjam da će oni koji se prvi put susreću s ovim piscem tu svojevrsnu "nerasplinutost" tipizirati kao problem.

Ono što potpisnik ovih redova kategoriše kao "nerasplinutost" prosto potiče iz činjenice što se, generalno uzevši, Sarajlijin roman, kao uostalom i njegove priče, mogu sumirati u jednoj ili dvije rečenice, a što se onda obično opsluži idealnom dužinom.

Isto se moglo reći za posljednji roman Henrija Džejmsa, The Golden Bowl (1904) koji, nasuprot tome što ga je moguće prepričati u desetak riječi, tvori jedno od najkompleksnijih štiva u anglo-saksonskoj literaturi XX vijeka.

Drugim riječima, Ogledalu ne bi naškodilo da je i duži, jer je više u pitanju moralna horor priča o opsesivnom i nadasve infantilnom profesoru istorije malog rasta koji pošto-poto želi da postane vampir, negoli bilo kakva sviftijanska satira.

(Izvor:Vijesti)