Holivud motri na srpske pirate
Hobit: Neočekivano Putovanje

Kršenja autorskih prava na internetu

Holivud motri na srpske pirate

Od 2006. godine podnijete su prijave protiv 354 osobe zbog kršenja autorskih prava na internetu, a 180 krivičnih postupaka je završeno osuđujućim presudama.

Slučaj dvoje Amerikanaca koji moraju mnogo da plate zbog nelegalnog skidanja muzike trebalo je da posluži kao upozorenje ostalim internet-piratima, barem u SAD, ali nije. Prva epizoda treće sezone TV serije „Igra prestola” skinuta je za dva dana milion puta, oborivši istorijski rekord – 163.088 ljudi je istovremeno dijelilo jedan „torent”. Među njima je najviše Amerikanaca i Australijanca, objavio je sajt „Torent frik”.

Srba nema na spisku prvih 10 najčešćih „pirata”, ali podaci govore da volimo besplatne filmove i muziku. Samo „Eunet” dnevno dobije više od 10 prijava na račun korisnika koji skidaju materijal zaštićen autorskim pravima. Za posljednjih sedam godina zbog ovog krivičnog djela su MUP-u Srbije podnijete 354 prijave, a 180 postupaka je završeno osuđujućim presudama, piše Politika.

Na jednom od najpopularnijih sajtova za pretragu piratske baze, gdje se osim svjetskih hitova mogu naći i „Montevideo, bog te video”, „Parada” i kompletna diskografija „Riblje čorbe”, piše da skidanje materijala zaštićenog autorskim pravima nije legalno: „Budete oprezni ili se suočite sa posljedicama”.

Posljedice su osjetili Džejmi Tomas Raset i Džoel Tenenbaum iz SAD. Oni poslije svih žalbi ipak moraju da plate 222.000, odnosno 675.000 dolara velikim kompanijama koje su istrajale u slučaju na sudu. U Francuskoj je Sarkozi donio veoma strog zakon koji predviđa novčane kazne i ukidanje interneta prekršiocima, ali do sada je samo jedna osoba kažnjena sa 150 evra.

U Srbiji su kazne uglavnom uslovne, a zakon se, po mišljenju osnivača Piratske partije Aleksandra Blagojevića, primjenjuje selektivno.

– Kada neko aktivno dijeli film koji je finansiran novcem države njih posebno hapse. Ivanu Jeliću su zbog postavljanja filma „Turneja” 2008. upali u stan, narušili mu privatnost i integritet. Bio je na uslovnoj šest mjeseci. Sličnu sudbinu je doživio Goran Čujak zbog „Montevidea”.

U tužilaštvu za visokotehnološki kriminal navode da su u slučaju „Montevidea” reagovali sa po dvije prijave. Po prvoj je okrivljenom izrečena kazna od sedam mjeseci zatvora uslovno, a po drugoj, pošto je lice bilo državljanin BiH, postupak je ustupljen organima susjeda.

Broj podnijetih krivičnih prijava od 2009. opada zbog postojanja velikog broja portalahostovanih (udomljenih na serverima) u stranim zemljama koji funkcionišu kao „peertopeer” mreže. Najveći problem u borbi protiv internet-piraterije jeste to što sajber-kriminal ne poznaje granice. Za otkrivanje izvršilaca često je potrebno pokretanje postupaka međunarodne pravne pomoći, a to je dugotrajan proces sa neizvjesnim ishodom, ističu u tužilaštvu.

Najpiratizovaniji filmovi u svijetu (u prvoj nedjelji aprila)

1. „Đangova osveta”

2. „Hobit: neočekivano putovanje”

3. „Dži Aj Džo: osveta”

4. „Oz – veliki i moćni”

5. „Krađa identiteta”

(Izvor:B92)