Suočeni sa velikim ekonomskim, društvenim i kulturnim izazovima, ministri kulture zemalja članica Savjeta Evrope sastali su se u Moskvi od 15. do 16. aprila 2013. sa razlogom mobilisanja sredstva kojima se obezbjeđuje vitalnost kulturnog sektora.

U nastavki donosimo deklaraciju koju su usvojili ministri kulture zemalja članica Savjeta Evrope na Desetoj konferenciji ministara kulture zemalja članica Savjeta Evrope:

• Potvrđujemo našu posvećenost osnovnim vrijednostima ljudskih prava, demokratije i vladavine prava, kao osnova Savjeta Evrope, za sve naše politike i odlučivanja u oblastima kulture i učešća u kulturnom životu;

• Priznajemo poziciju Savjeta Evrope kao jedinstvene panevropske organizacije za međuvladinu saradnju u oblasti kulture i njegovu ulogu u unaprjeđivanju i određivanju standarda demokratskog upravljanja;

• Ističemo važnost pristupa kulturi i učešća u kulturnom životu radi jačanja demokratskog građanstva i socijalne kohezije, kao važnog faktora kulturne raznolikosti, kulturne razmjene i dijaloga, a radi doprinošenja demokratskoj stabilnosti, održivom razvoju, a u skladu sa Bijelim papirom Savjeta Evrope o međukulturnom dijalogu “Živjeti zajedno, jednaki smo u dostojanstvu”

Insistiramo na potrebi da se razmotre posljedice promjena u kulturnoj proizvodnji, potrošnji i u sredstvima pomoću kojih se kultura širi, naročito putem digitalne revolucije koja jako utiče na kulturno okruženje;

• Naglašavamo potrebu da unaprijedimo slobodan pristup kulturi, učešće u kulturnom životu i slobodu kulturnog izražavanja i stvaranja, te potrebu da unaprijedimo kreativnost i kulturnu raznolikost. Stvaranje umjetničkih djela mora biti, više nego ikada, prepoznato kao veliki ulog koji doprinosi kreativnoj blistavosti Evrope u svijetu, ali i njenom ukupnom prosperitetu;

• Naglašavamo važnost digitalne revolucije koja je od presudnog značaja za održivo stvaranja i kulturnu raznolikosti. Evropa bez modernog i ambicioznog zakona o autorskim pravima bila bi kontinent osuđen na potrošnju uvezenih i standardizovanih sadržaja, a što bi doprinijelo zanemarivanju evropske kulturne baštine i njenom daljem obogaćivanju i obnavljanju.

Dogovorili smo se da napredujemo zajedno u sinergiji Savjeta Evrope, te da ojačamo pristup kulturi i učešće u kulturnom životu, uzimajući u obzir kulturnu raznolikost, mogućnosti i izazove digitalnih tehnologija, kao i da unaprijedimo doprinos kulture demokratiji i demokratskom upravljanju - u okviru budžetskih realnosti Savjeta Evrope-i to:

• Njegujući politike koje promovišu slobodan pristup kulturi, slobodu kulturnog izražavanja i stvaralaštva, kao i višeslojnu perspektivu upravljanja (koja obuhvata regionalne i lokalne vlasti) i pristup više zainteresovanih strana (posebno u slučaju civilnog društva, u koje spadaju nezavisne kulturne organizacije, i drugi privatni/biznis učesnici, zajedno sa vladama);

• Razvijajući kulturne politike koje uzimaju u obzir raznovrsnost kulturnih tradicija čitave Evrope, ruše barijere nerazumijevanja i predrasuda i teže da njeguju veću toleranciju i poštovanje različitih nacionalnih i regionalnih perspektiva, kao i razmjenu među istima;

Prilagođavajući kulturne politike društvenom i ekonomskom okruženju koje se mijenja, uključujući demografske promjene, izazove pokrenute ekonomskom krizom i mogućnosti koje pružaju nove digitalne tehnologije za pristup kulturi i za kulturnu raznolikost;

Pozivamo Savjet Evrope da u okviru implementacije Varšavske deklaracije i Akcionog plana Trećeg samita Savjeta Evrope, kroz blisku saradnju sa svojim partnerima:

• Podstakne poštovanje prema zajedničkoj kulturnoj baštini i raznolikosti;da favorizuje dijalog o ulozi kulture u savremenoj Evropi; da odredi sredstva za podršku raznolikosti i umjetničkom stvaralaštvu; da predstavlja kulturu kao osnov vrijednosti; da olakša pristup kulturnim kreacijama i baštini, kroz unapređivanje kulturnih aktivnosti i razmjena;

• Da započne srednjoročni radni process koji će uključivati rad na indikatorima koji mjere uticaj kulturnih aktivnosti na demokratiju i na ekonomsku efikasnost koju proizvodi finansiranje kulture, a radi poboljšanja djelotvornosti kulturnih politika, te da mapira srodne trendove i razvoje na panevropskom nivou sa posebnim osvrtom na pristup i učešće u kulturi i pomogne stvaranje harmonizovanih nacionalnih i evropskih istraživanja;

• Da ponudi platformu za razmjenu iskustava i dobrih praksi za stvaraoce politika, saradnike, praktičare i civilno društvo, koja će biti bazirana na uticaju digitalizacije na kulturu, te da se prouče zajedničke evropske orjentacije u promovisanju - uz puno poštovanje prava i sloboda koje su zagarantovane Evropskom konvencijom za ljudska prava, te poštovanje kulturne raznolikosti, naročito na Internetu - demokratsko upravljanje kulturom obezbjeđujući pristup građana i njihovo učešće u kulturi u vrijeme digitalne ere.

• Da organizuje detaljne debate i razmjenu mišljenja o postignutom napretku u oblasti pristupa kulturi i slobode kulturnog izraza i stvaralaštva;

• Da navedene teme budu predstavljene kao mjerljive i orjentisane ka ishodu saradnje sa Savjetom Evrope za predstojeće dvogodište

• Da napreduje i razvija kulturnu saradnju sa međunarodnim partnerima i to: UNESCO, OECD i Evropskom unijom, u okviru postojećih i budućih programa;

Da razvije sve navedene inicijative na način da njihova implementacija i konkretni rezultati, mogu biti ocijenjeni.

(Izvor:RTCG)