Na neki način upravo je Đurić potpuno shvatio Vorholovu postavku o tome kako umjetnik danas jednostavno mora da bude slavan. Lična istorija, porodični background, popularna kultura, ali i znanja stečena iz istorije umjetnosti važni su kao polazne osnove za otpočinjanje kompleksnih igara u kojima sâm umjetnik, njegovo fizičko, emotivno, intelektualno i umjetničko tijelo postaju medij(um) kroz koji se ispoljavaju različite frustracije vremena u kom ova umjetnost nastaje.
U Đurićevom slučaju autoportret je ready-made-sredstvo inteligentnog poigravanja, kako sa sobom tako i sa samom umjetnošću, njenim kontekstima, institucijama, art-sistemom, medijima, kao i društvom i njegovom (ne)sposobnošću da u sebe integriše različite ekscese i incidente čija je osnovna namera unošenje poremećaja u očekivane društveno-umjetničke kontekste. On zna da umjetnik mora da provocira, iritira, podstiče na dijalog, izaziva reakcije. Lažnoj ozbiljnosti, kao dominantnom diskursu ovdašnje kulture, on proračunato oponira kulturom ekscesa – stoga i je sâm često doživljen/percipiran kao: incident, poremećaj, prazno polje, crna rupa, iskliznuće, elementarna nepogoda (ili, možda, sve to zajedno) savremene srpske kulture. Ishod tih kompleksnih, često rizičnih igara, nije uvijek predvidiv – zato naš junak zna da bavljenje umjetnošću danas, pored egzistencijalne nesigurnosti kao konstante, podrazumijeva i to da se stalno rizikuje, gubi tlo pod nogama i da se to isto tlo iznova pronalazi.
Populistički Đurić
Da li je Đurić umjetnički aktivista ili umjetnički (medijski) manipulator, i da li između ovo dvoje uopšte postoji bilo kakva razlika? Uroš Đurić nije politički, rodno ili polno korektan – njegova umjetnost je programski antipod svakoj pretpostavljenoj korektnosti. Kao umjetnik on se istovremeno podsmijeva i vlastitoj potrebi i(li) možda naivnoj želji da iritira, provocira, mijenja ili produkuje značenja u društvu koje do tih (ali i svih drugih) značenja drži koliko i do lanjskog snijega. Svjestan neophodnosti djelovanja i produkovanja konteksta, u ciklusu radova nazvanom Populistički projekat započinje inteligentnu igru poigravanja identitetima – preplitanjem intimnog i javnog, odnosno relativizovanjem i brisanjem granica između njih. Autofetišističkim karakterom ti radovi manipulišu upravo željom malog čovjeka da se, makar na trenutak, približi njemu naizgled nedostižnom svijetu selebritija. Biti blizak s velikim zvijezdama sa TV ekrana univerzalna je (voajerska) potreba ljudi širom planete, a čin fotografisanja sa omiljenom zvijezdom za mnoge nerijetko predstavlja i vrhunac njihovog društvenog postojanja.
Budući da se intelektualno formirao na iskustvima beogradske andergaund, rok i pank scene, ali i sa sviješću o konceptualnim umjetničkim praksama – Đurić svoju umjetničku poziciju nalazi u međuprostoru između nedovršenog modernizma, neizgrađenog kapitalizma i zakonski i vrijednosno konfuzne i frustrirajuće tranzicije. Infiltriranjem u sistem i medije tzv. popularne, zapravo populističke kulture Đurić ih mimikrijski, poput stranog tijela, ubačenog organizma, socijalnog parazita – bez iluzije o mogućnosti djelovanja iznutra - pretvara u sredstvo manipulisanja, ne toliko samim medijima koliko upravo našom percepcijom i njihovim doživljavanjem. Đurića, dakle, ne zanimaju tabloidi zbog onoga što u njima piše, koliko zbog njihove moći (fiktivne ili stvarne – ali to ne postaje jasnije) da utiču na kreiranje (para)kulturnih društvenih realnosti.
Nusprodukti
Simulacijom naslovnih stranica Hometown boysa, magazina za (savremenu) umjetnost i pornografiju, kao njegov autor i izdavač Đurić manipuliše samim manipulatorom – stvarajući nedoumice da li takav magazin uopšte postoji? Takođe, Populistički projekat iskazuje i svijest o izmijenjenim društvenim okolnostima koje nameću imperativ po kom biti umjetnik zahtijeva aktivno participiranje u višestruko manipulativnom sistemu baziranom na kompleksnim igrama moći na relaciji: seks – politika – mediji – biznis. Simulirajući društveni uticaj masovnih medija, ali i zahvaljujući ulogama u popularnim filmovima, sasvim u skladu s njegovom umjetničkom filozofijom, Đurić i sam postaje selebriti. Nosilac realne medijske moći kojom ostvaruje lični artistički benefit, ogledan u činjenici da biva podjednako prepoznatljiv ljudima u tramvaju, prodavcima na pijaci, prosjacima, kurvama, slučajnim prolaznicima, lokalnim alkosima, društvu u klubu, navijačima na stadionu (a bogami i onima izvan njega) – podjednako koliko i velikim kustosima i galeristima današnjice. Umjetnik pozicioniran kao subjekt i objekt vlastite umjetnosti na ovaj način zapravo simulira želju drugog – ali, istovremeno, upada u zamku da upravo od strane tog drugog bude i zbačen. Ostvarena javna vidljivost se pojavljuje kao nusprodukt, simbolički višak umjetničke vrijednosti, odnosno mač sa dvije oštrice koji često nosi realnu životnu i egzistencijalnu opasnost – pošto umjetnikovo tijelo postaje javno tijelo, opšte dobro, izvor zabave, dnevna razbibriga i sredstvo za (iz)lečenje različitih frustracija onih koji o sličnoj vidljivosti sanjaju ali iz različitih razloga nisu uspjeli da je dosegnu.
Hraneći se medijskim slikama, kontekstima, njihovom uzvišenošću ili banalnošću, ispraznošću ili brutalnošću, Đurić ironiju, sarkazam, parodiju i grotesku stavlja u funkciju upitanosti na temu: da li se on kao umjetnik dodvorava umjetničkom tržištu (tzv. novoj eliti) ili, upravo suprotno, ogoljuje njenu hroničnu ispraznost i banalnost?
Uroš Đurić, vizuelni umjetnik (Beograd, 1964)
Studirao istoriju umjetnosti na Filozofskom fakultetu i slikarstvo na Fakultetu likovnih umjetnosti u Beogradu. Diplomirao i magistrirao na Slikarskom odsjeku FLU. Na likovnoj sceni prisutan od 1989, pokretanjem autonomističkog (anti)pokreta sa Stevanom Markušem, s kojim potpisuje Manifest Autonomizma (1994). Imao dvadeset pet samostalnih i učestvovao na više stotina grupnih (međunarodnih) izložbi. Bavi se i grafičkim dizajnom. Početkom osamdesetih bio aktivan protagonista beogradske pank scene (Urbana Gerila). Učestvovao u više igranih i dokumentarnih filmova, umjetničkih akcija, radionica i strip izdavaštvu. Jedan je od osnivača umjetničke asocijacije Remont. Radio kao nezavisni saradnik radija B92. Široj publici poznat i po ulozi Anđela u filmskoj trilogiji „Mi nismo anđeli“.
(Izvor:Pobjeda)
