O fizičkom izgledu svetitelja i svetiteljki obično sudimo preko ikona, koje su oslikane po šablonu, strogih pogleda, gotovo uvijek istih karakteristika lica, izgleda nosa, usana, brade... Međutim, i ti ljudi koje smatramo svetima su jednom hodali zemljom baš poput nas, a njihove mošti mogu mnogo da nam kažu o tome kako su živjeli. Godine 1953, sveštenstvo crkve u Bariju, u Italiji, riješilo je da otvori svoju najveću svetinju - grob Svetog Nikole. Vlaga je pretila moštima ovog velikog svetitelja, i prioritet je bio da se saniraju sva oštećenja koje su vijekovi i voda naneli njegovim zemnim ostacima.

Restauracija je završena posle četiri godine, a tom prilikom je profesor anatomije Luiđi Martino postao prvi i i jedini naučnik koji je uradio detaljnu osteološku analizu moštiju Svetog Nikole. Rezultati njegove analize su iznenadili javnost, i pokazali su da je svetac izgledao gotovo identično svojoj predstavi na ikoni. Otkriveni su i mnogi zdravstveni problemi od kojih je patio ovaj veliki crkveni otac. Krajem 1957. godine ti rezultati su objavljeni u "Bolletino di San Nicola", u kome je Martino izložio zaključke istraživanja.

U grobnici je zatekao ostatke skeleta osobe koja je u vrijeme smrti imala između 75 i 80 godina. Bio je prosječne visine za to vrijeme, oko 167 cm, ali je u mladosti bio poprilično jake tjelesne konstrukcije, što ukazuje na fizičku snagu i aktivnost. Lice je široko, sa izraženim jagodičnim kostima, visokim čelom i izbočenom donjom vilicom. Nos je bio širok i frakturisan, što znači da je bio slomljen u nekom trenutku tokom života Svetog Nikole, a zubi su, kao što je i normalno za stare ljude bili u lošem stanju. Analiza zuba je donijela zanimljive rezultate, pošto je pokazala da se svetac hranio isključivo vegetarijanski, tačnije strogo je postio i uopšte nije jeo meso.

Oštećeni zglobovi, kičma i grudne kosti svjedoče o teškim mukama koje Sveti Nikola pretrpio u zatvoru - bio je mučen istezanjem na točku, kao mnogi drugi hrišćani u vrijeme gonjenja. Radiološki pregled lobanje je otkrio veliko unutrašnje sabijanje kostiju dijela lobanje. Martino je zaključio da su ove promjene uzrokovane dugoročnom uticaju zatvora, hladnoće i vlage. Takođe je uočen teški artritis kičme i karlice.

Na osnovu tih rezultata urađene su i dodatne rekonstrukcije, od kojih je najpoznatija ona koju je uradila Karolin Vilkinson, ekspert za facijalnu antropologiju sa Univerziteta u Mančesteru. Na osnovu originalnih istraživanja italijanskog naučnika lobanji su kompjuterski dodata tkiva, koža i kosa, i time je stvoren vjerni model lica Svetog Nikole. Sveti Nikola (oko 270-oko 345), poznat i kao Nikola Mirlikijski ili Nikola Čudotvorac, je veliki svetac hrišćanske crkve. Poštuje se kao moćni čudotvorac, zaštitnik putnika, zatvorenika, siromašnih i djece.

Sveti Nikola, izvor: BBC

U Srpskoj pravoslavnoj crkvi Sveti Nikola se praznuje 22. maja (prenos moštiju) i 19. decembra (dan smrti). Četvrtak je prema nedeljnom krugu bogosluženja u Pravoslavnoj crkvi posvećen Svetom Nikoli, kao i Svetim apostolima.

Prema žitijama, Sveti Nikola se rodio u grčkoj koloniji Patari u 3. veku (280. godine) u maloazijskoj rimskoj provinciji Likiji, oblasti koja je prema kulturi bila helenistička. Nikola je bio veoma religiozan od ranog djetinjstva i svoj život je potpuno posvetio hrišćanstvu. Vjeruje se da je rođen u bogatoj hrišćanskoj porodici i da je imao prilike da stekne osnovno obrazovanje.

Njegov stric, episkop Nikola Patarski, proizveo ga je u čin čteca, a zatim u čin sveštenika, čineći ga svojim pomoćnikom povjerio mu je predavanje učenja hrišćanske crkve narodu. Prema drugoj verziji, zahvaljujući čudu, odlukom sabora likijskih episkopa laik Nikola je odmah postao episkop Mire. U 4. vijeku je imenovanje na takav način bilo moguće.

Kada su njegovi roditelji umrli, Sveti Nikola je bogastvo koje je naslijedio podijelio siromašnima. Početak svešteničke službe Svetog Nikole pripisuje se vremenu vladavine rimskih careva Dioklecijana i Maksimilijana. Dioklecijan je 303. godine izdao naredbu kojom se legalizuje sistematski progon hrišćana širom carstva. Nakon što su oba cara abdicirala 305. godine, došlo je do promjene u politici njihovih nasljednika prema hrišćanima.