Knjiga počinje testamentom u kome je umjetnica osmislila neobičan performans nakon svoje smrti. Tri kovčega, ali se ne zna se u kome je njeno tijelo, tri sahrane u tri grada u kojima je najduže živjela: Njujork, Amsterdam, Beograd. Prijatelji i poštovaoci neće nositi crninu na sahrani, a biće pripremljena i velika torta sa njenim likom od marcipana koja se poslužuje na sahrani.
U četvorogodišnjem istraživanju autor ove knjige prati tri najvažnija perioda u životu Marine Abramović. Prvi je beogradski period kada je još daleke 1975. u SKC-u započela svoju umjetničku i životnu avanturu performansom “Ritam 5”. Drugi period je period njenog asketskog života u Amsterdamu i rad sa poznatim njemačkim umjetnikom i životnim saputnikom Ulajem i njihov rastanak nakon performansa “Ljubavnici, hodanje po kineskom zidu” (1988).
Treći period predstavlja njen život u Njujorku od 2005. godine koji prate poznati performansi, pozorišna predstava sa Bobom Vilsonom...
Urednica knjige Nataša Marković rekla je da je za 20 godina njenog rada ovo “najskuplji i najteži projekat” koji ju je koštao 25.000 evra.
Marković je dodala da je u planu da Marina Abramović dođe u Beograd samo se još uvijek ne zna kada, a da će možda autor biti gost Sajma knjiga u Beogradu 2013. godine. Takođe, ona je rekla da je knjiga u SAD izašla prije izložbe Abramovićeve u MoMa-i 2010. godine tako da ga je ona zamolila da za srpsko izdanje napiše nešto o tome.
Ona je rekla da se izdavačka kuća “Plavi jahač” bavi ženama koje su svojim likom i djelom našu istoriju, pa je izdata knjiga o Isidori Sekulić, Majci Terezi, Marini Abramović, a da je u planu i knjiga o Jelisaveti Načić - prvoj ženi arhitekti u Srbiji.
Jedan od recenzenata knjige profesor dr Miško Šuvaković istakao je da je ovo jedna iscrpna i detaljna biografija, koja sadrži detaljna istraživanja, dokumentovanu arhivu, izjave svjedoka i intervjue onih koji poznaju Abramovićevu.
“Ova biografija govori o superstaru na internacionalnom i globalnom nivou, ali ne i na nacionalnom”, istakao je on i prisutne podsjetio na njen život i rad.
Prema njegovim riječima, Abramović je imala nekoliko ključnih iskoraka - na Edinburškom festivalu izvela je performans “Ritam 10” 1973. godine, koji se sastojao od toga da nožem udara između prstiju na rukama, a fokus je bio na zvuku koji nož pravi udarajući o podlogu, kojim je ušla na scenu bodi i performans arta.
Šuvaković je rekao da je ona 1974. godine izašla na međunarodnu scenu sa performansima u kojim ispituje granice svog tijela postavljajući pitanja šta je identitet žene u umjetnosti, šta njeno tijelo može da izdrži, pa je tako izvela performans posvećen vazduhu “Ritam 4”, uzimala ljekove za šizofreniju, a u Napulju je izvela performans “Ritam 0” kada su prisutni mogli da dodiruju njeno tijelo, da ga maze, udaraju, nanose mu bol, i koji se završio tako što je jedan od posjetilaca uzeo pištolj i prislonio joj ga na tijelo.
“Njen rad je uvijek bio riskantan, egzibicionistički, za Marinu tijelo je medij”, ocijenio je Šuvaković.
On je takođe podsjetio i na performans “Ritam 5” koji je bio i “oproštaj” sa Beogradom, kada je u SKC-u zapalila zvijezdu petokraku, a krećući se oko nje sjekla je kosu i nokte na nogama i rukama, kasnije je i legla u sredinu zvijezde, publici je dosta trebalo da primijeti da je izgubila svijest od nedostatka vazduha.
Bitan dio njenog stvaralaštva, prema riječima Ssuvakovića, vezuje se za saradnju sa umjetnikom Ulajem a poslije performansa “Ljubavnici” 1980. počinje njena individualna karijera velikog majstora, kao što su bili Jozef Vojs, Robert Moris i drugi...
Urednik kulture u “Novom magazinu” Ivan Jovanović osvrnuo se na samu strukturu knjige pozivajući se na početku na naslov “Kad Marina Abramović umre”, koji prema njegovim riječima, najbolje definiše njen rad i najbolje prikazuje knjigu, koja počinje njenim testamentom.
“Ovo nije samo suvoparna istorija, već je autor tu vješto smjestio njen rad i različite detalje koji bi svakom čitaocu bili zanimljivi”, primijetio je Jovanović.
“Vješto i jasno je objašnjeno zašto se nešto desilo, ovo nije samo kapitalno djelo zbog Marine Abramović, već i primjer kao se biografija može napraviti da ima vrhunski i istorijski značaj, da bude zanimljiva i da da uvid u život Marine Abramović”, zaključio je Jovanović.
(Izvor:Blic)
