Crna Gora je na putu da postane prva korona fri destinacija, pa bi se ruralni turizam mogao razviti, a broj seoskih domaćinstava povećati čime bi sjever naše zemlje zaživio.

“Ukoliko se povećala tražnja, sadašnji broj od 100 registrovanih seoskih domaćinstava će da se udvostruči tokom narednih pet godina”, kazala je Pobjedi Anka Kujović iz Ministarstva održivog razvoja i turizma.

“Najveći broj registrovanih seoskih domaćinstava bilježi se u opštinama na sjeveru, pri čemu bih izdvojila opštine Berane i Andrijevicu, što znači u zoni Bjelasice i Komova. Ovaj prostor se posebno izdvaja jer je tu veoma aktivna Regionalna razvojna agencija Bjelasica, Komovi i Prokletije. Oni već godinama unazad podstiču seoska domaćinstva da se registruju, pomažu im kroz brojne projekte koje realizuju u vidu organizovanja brojnih obuka na razne teme, zatim povezivanja domaćinstava sa agencijama, promocijom i slično”, kazala je Kujović.

Prepoznajući značaj ruralnog turizma kao posebnog oblika turističkog proizvoda koji pruža uslove za zadovoljenje potreba sve većeg broja turista koji teže zdravom načinu života i traže doživljaje koji podrazumijevaju zadovoljstvo u prirodi, tradicionalnoj kuhinji, gostoprimstvu gazdinstava/ domaćinstava u ruralnim područjima, uživanje u tradiciji i očuvanim običajima i drugim autentičnim iskustvima, Vlada je na prijedlog MORT-a, krajem prošle godine donijela Program razvoja ruralnog turizma 2019-2021, sa Akcionim planom.

“S druge strane, zakonskom regulativom i podzakonskim aktima stvorene su pretpostavke za podizanje nivoa kvaliteta usluge u ovom segmentu turističke ponude. Snažna podrška razvoju ruralnog turizma ogleda se i kroz obezbjeđenje finansijskih sredstava Ministarstva održivog razvoja i turizma i Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja, koja su usmjerena ne samo za povećanje broja seoskih domaćinstava, već i za diverzifikaciju i specijalizaciju ponude koja je jedna od bitnih komponenti ponude za dalji razvoj ovog oblika turizma", kazala je Kujović.

Kako dodaje Program razvoja ruralnog turizma sa Akcionim planom do 2021. godine na sistematičan i planski način definiše smjernice razvoja ruralnog turizma.

“Ruralni turizam je prepoznat kao važna forma turizma, posebno za očuvanje crnogorskog sela i dalji razvoj integralne turističke ponude. Sam Program predviđa niz inovativnih rješenja i smjernica posebno u dijelu razvoja ruralno-turističkih iskustava, očuvanju autentičnosti i razvoja komfora, inoviranja proizvoda, pozicioniranja ruralnog turizma, digitalizacije promocije i prodaje, jačanja preduzetničkih kapaciteta i drugo”, kazala je Kujović.

Sastavni dio Programa je, kako dodaje, detaljni Akcioni plan koji precizno definiše aktivnosti, odgovornosti, rokove i indikatore izvršenja.

“Naredne tri godine će uveliko da odrede dalji razvoj ruralnog turizma. Stoga, navedeno predstavlja veliku šansu za sve učesnike u formiranju turističkog proizvoda, posebno seoska domaćinstva, ali i obavezu da svi radimo posvećeno i odgovorno na realizaciji predviđenih mjera i aktivnosti”, kazala je Kujović.

Podrška

Kako objašnjava Ministarstvo održivog razvoja i turizma je drugu godinu zaredom u okviru Programa podsticajnih mjera definisalo i mjeru koja je usmjerena na unapređenje ponude i podizanje kvaliteta usluga u seoskim domaćinstvima.

Cilj Programa je poboljšanje i razvoj ponude u ruralnom turizmu; podizanje nivoa kvaliteta usluga u seoskim domaćinstvima; podrška održivosti turizma u tim domaćinstvima i unapređenje njihove konkurentnosti.

“Budžet za ovu mjeru podrške za 2019/20202. iznosio je 50.000 eura, prijavilo se 51 domaćinstvo, sredstva dobilo 31 domaćinstvo u 15 opština. Kroz ovu mjeru podrške podstiču se gazdinstva koja su registrovana i koja održavaju poljoprivrednu proizvodnju i život na selu. To su stalni stanovnici sela kojima treba da se omogući da dalje razvijaju svoja domaćinstva kao mjesta novih turističkih iskustava”,  kazala je ona.

Kako ističe Kujović, donošenje Programa razvoja ruralnog turizma je najvažnije sredstvo promocije i umnogome olakšava razvoj i promovisanje u narednom periodu.

“Zatim,finansijske mjere podrške MORT-a, namijenjene registrovanim seoskim domaćinstvima su efikasno sredstvo za opšte promovisanje i podsticanje novih inicijativa i ideja u ruralnom turizmu”, kazala je ona.

 Nacionalna turistička organizacija je u okviru svojih mnogobrojnih aktivnosti realizovala značajan broj aktivnosti u cilju promocije ruralnog turizma.

“Organizovane su studijske grupe novinara i turoperatora koji su, u okviru programa posjete, imali priliku da posjete ruralna područja, kako na sjeveru, tako i u centralnoj i južnoj regiji države. Takav fokus doprinio je promociji, u brojnim stranim časopisima, o tradicionalnim crnogorskim običajima, kulturi, gastronomiji i načinu života u selima”, dodaje Kujović.

 Potvrda progresa u ovom dijelu turističke ponude je i dodjela tradicionalne godišnje nagrade za najbolje u turizmu - WBA.

“Nagradu za 2019. godinu dobilo je seosko domaćinstvo „Samelova koliba“ Ermine Redžematović, koje se nalazi na Prokletijama”,  kazala je Kujović.

Urađen je i Mali priručnik za seoska domaćinstva koji nudi korisne savjete i smjernice za razvoj ugostiteljske djelatnosti u seoskim domaćinstvima, sa riječnikom korisnih izraza na četiri svjetska jezika: engleskom, njemačkom, ruskom i francuskom. Može da se preuzme na sajtu Ministarstva održivog razvoja i turizma.

“Takođe, publikovana je i Brošura kojom su obuhvaćena sva registrovana seoska domaćinstva. Brošura je prevedena na njemački i engleski jezik i dijeli na sajmovima na kojima učestvuje Nacionalna turistička ogranizacija Crne Gore. Brošura se može da preuzme sa sajta NTO”, poručuje Kujović.

Procedura registracije pojednostavljena

Postupak registracije ugostiteljske djelatnosti za seoska domaćinstva je pojednostavljen i predstavlja važan podstrek za uvođenje postojećih biznisa u legalne tokove.

“Uredno registrovana djelatnost je preduslov održivog i odgovornog razvoja turizma”, kazala je Kujović.

Raznovrsni sadržaji

Kujović naglašava da naša seoska domaćinstva nude raznovrsne sadržaje; posebne ponude odnose se na specifičnosti kraja u kojem se nalaze, raznovrsne atrakcije i aktivnosti u prirodi.

“Izdvajaju se vinarije, proizvođaci maslinovog ulja i sira, domaćinstva koja nude rekreaciju i fizicke aktivnosti, umjetničke programe, zanatske aktivnosti, gastro-sadržaje itd. Važno je da se napomene da se značajan broj njih razvija u pravcu samostalnih atrakcija, dok ostali predstavljaju važan komplementarni sadržaj kupališnom i ski-turizmu”,dodaje ona.

Oba strateška pravca razvoja i rasta su neophodna za Crnu Goru i posebno ruralni prostor, imajući u vidu da je cilj razvoja ruralnog turizma usmjeren ka razvoju diverzifikovane i autentične ruralne turističke ponude Crne Gore koja će da stvori osnov za poboljšanje životnog standarda stanovništva u ruralnom području i zaustavljanje depopulacije ruralnih područja.