Višenamjenska letjelica sa četiri elise samo se kretala po asfaltu, ali je vježba poslala poruku svijetu: talibani više nisu grupa raspojasanih vojnika koji vitlaju kalašnjikovima na rasklimatanim kamionetima.

Koliko letjelica imaju talibani?

Avganistanske vazduhoplovne snage su krajem juna raspolagale sa 167, kao što su borbeni helikopteri i avione, prema izvještaju američkog Specijalnog generalnog inspektora za rekonstrukciju Avganistana (SIGAR).

Ali nije jasno koliko su od tih 167 primeraka tačno preuzeli talibani.

Satelitski snimci aerodroma u Kandaharu, koje je BBC dobio od Planet lebsa, pokazuju veliki broj avganistanskih vojnih letjelica parkiranih na pisti.

Na slici načinjenoj šest dana pošto su talibani zauzeli grad, vidi se pet letjelica- najmanje dva MI-17 helikoptera, dva Crna jastreba (UH-60) i treći helikopter koji bi takođe mogao da bude UH-60, prema Angadu Singu, ekspertu za vojno vazduhoplovstvo pri delhijskoj fondaciji Obzerver riserč.

Za razliku od njih, 16 letjelica - devet Crnih jastrebova, dva helikoptera MI-17 i pet aviona sa fiksnim krilima - mogu da se vide na jednom drugom satelitskom snimku napravljenom 16. jula.

To znači da su neke od ovih letjelica ili izvučene iz zemlje ili prebačene u druge vazduhoplovne baze.

Talibani su zauzeli i preostalih devet avganistanskih vazduhoplovnih baza, poput onih u Heratu, Kostu, Kunduzu i Mazar-i-Šarifu - ali nije jasno koliko su vazduhoplova tamo preuzeli jer satelitski snimci nisu dostupni sa tih aerodroma.

Talibanski borci i lokalni mediji objavili su slike zaplenjenih letjelica i bespilotnih dronova sa tih aerodroma.

Neki nezavisni sajtovi su takođe geo-locirali neke od letjelica.

Ali postoje nagoveštaji da su neke letjelice izvučene iz Avganistana prije nego što bi mogle da padnu u ruke pobunjeničkih snaga.

Između 2003. i 2016, godine, SAD su dopremile ogromnu količinu vojne mašinerije Avganistanskim snagama uz koje su se borili: 358.530 pušaka različitih tipova, više od 64.000 mitraljeza, 25.327 minobacača i 22.174 hamvija (vozila za sve terene), prema Izvještaju američke vlade o zaduživanju.

Pošto su NATO snage okončale borbenu misiju 2014. godine, Avganistanske snage su dobile zadatak da obezbjeđuju zemlju.

Kako su se ove mučile da se suprotstave talibanima, SAD su dopremile još opreme i zamijenile zastarelu vojnu opremu.

Samo 2017. godine isporučile su skoro 20.000 pušaka M16.

Posle toga, dovukle su najmanje 3.598 pušaka M4 i 3.012 hamvija između ostale opreme namijenjene za Avganistanske snage bezbjednosti između 2017. i 2021. godine, prema SIGAR-u.

Avganistanska vojska imala je i mobilna borbena vozila, koje je koristila za brzo organizovane napade.

Ova teška vozila sa pogonom na sva četiri točka mogu da se koriste za prevoz ljudi ili opreme.

Šta talibani mogu da urade sa novopronađenim arsenalom?

To zavisi od same opreme.

Zaplijeniti vazduhoplove možda je talibanima bilo lako, ali upravljanje njima i njihovo održavanje biće težak zadatak, kaže doktor Džonatan Šroden, direktor konsultantske grupe CNA i bivši savjetnik američke vojske u Avganistanu.

Dijelovi često moraju da se servisiraju i ponekad zamijene, a vazduhoplovne snage često se oslanjaju na tim tehničara koji radi na održavanju sposobnosti svakog vazduhoplova.

„Nema, dakle, neposredne opasnosti od toga da talibani iskoriste te letjelice, kaže ona, ističući da su letjelice možda bile djelimično rastavljene pre nego što su se avganistanske snage predale.

Međutim, talibani će pokušati da prinude bivše avganistanske pilote da voze ove letjelice, kaže Džejson Kembel, istraživač iz Korporacije Rend i bivši direktor za Avganistan u Kancelariji za politiku američkog ministra odbrane.

Čak i najobičniji talibanski vojnik deluje samouvjereno sa terenskom opremom koju su zaplijenili.

Tokom godina, zauzeti kontrolni punktovi i vojni dezerteri doveli su ih u dodir sa takvim oružjem.

To što grupa ima pristup tako modernom naoružanju je „kolosalni propust", kaže Majkl Kugelman, zamjenik direktora Vilsonovog centra u Vašingtonu.

Ali posledice toga neće biti ograničene samo na Avganistan.

BBC