ISTRAŽIVANjA na lokalitetu Anine u Ćelijama kod Lajkovca, gdje je otkrivena rimska vila iz četvrtog vijeka koja, prema procjenama arheologa Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Valjevu, možda premašuje značaj građevina otkrivenih u Gamzigradu i Medijani, uskoro bi mogla da budu nastavljena.
Opština Lajkovac, naime, za oko tri miliona dinara otkupila je od vlasnika tri parcele, ukupno dva hektara, na kojima se prostiru ostaci raskošne rimske građevine.
Otkrivena vila po veličini i kvalitetu gradnje ubraja se među najveće u Srbiji i jugoistočnoj Evropi! Iskopavanja, koja su arheolozi započeli prije nekoliko godina, odvijaju se nedaleko od ušća rijeke Ljig u Kolubaru. Vila, procjenjuju, ima oko 7.000 kvadratnih metara, a njen cio kompleks, s pratećim objektima, zauzima više od 70 hektara!
- Pretpostavljamo da vila potiče s početka četvrtog vijeka, iz vremena rimskog cara Konstantina - kaže arheolog Radivoje Arsić iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Valjevu. - Vila je, vjerovatno, služila za odmor njenog vlasnika koji je očigledno zauzimao visok rang u tadašnjem Rimskom carstvu. Već na prvi pogled uočavaju se besprekorna, kvalitetna gradnja, kao i raskoš objekta, kakvi su pripadali samim carevima i izuzetno bogatim ljudima Rimskog carstva.
Vila se nalazi u blizini nekadašnjih puteva od Srebrenice i planine Rudnik. Temelji, duboki oko metar i po, sazdani su od kamena. Arheolozi pretpostavljaju da je vila imala i sprat.
- Otkrili smo kuhinju, ekonomski dio vile, tražimo dnevnu sobu u kojoj bi, pretpostavljamo, trebalo da se nalazi mozaik koji će nam pomoći da dešifrujemo ko je bio njen vlasnik - kaže Arsić. - Lokalitet je bio poznat od prije, ali niko nije ni slutio da je u pitanju vila grandioznih dimenzija. Na predlog Zavoda, vila odnosno ovaj lokalitet zvanično je proglašen za kulturno dobro.
Anine su, ističe Arsić, ranije pohodili „divlji“, odnosno arheolozi-amateri, u potrazi za navodno zakopanim blagom na tom prostoru. Mnogi žitelji Ćelija godinama su kamen iz temelja rimske vile odnosili i njime gradili ljetnje kuhinje, pomoćne zgrade, čak i - svinjce!
- Uvidjeli smo veliki značaj ovog arheološkog lokaliteta, stoga smo iz budžeta izdvojili novac i od ranijih vlasnika kupili tri placa na kojima se prostire rimska vila - kaže Živorad Bojičić, predsjednik opštine Lajkovac.
(Izvor:Večernje novosti)