Osvrt na Don Brankove dane muzike
Osvrt na Don Brankove dane muzike

Note za sve muzičke ukuse

Osvrt na Don Brankove dane muzike

KotorArt – Don Brankovi dani muzike ove godine su tokom mjesec dana realizovali 12 koncerata različitih po muzičkim žanrovima i stilovima, izvođačkim aparatima i muzičkim temama, koji su manje ili više bili usmereni na oblježavanje jubileja Petra II Petrovića Njegoša.

U tri crkvena prostora (Crkva Sv. Duha, Katedrala Sv. Tripuna, Bogorodičin hram), dva prostora na otvorenom (Ljetnja scena, Trg Katedrale Sv. Tripuna) i u kotorskom Centru za kulturu koncerti su bili veoma posjećeni, što potvrđuje činjenicu da je domaća publika, naravno uz goste – turiste, tokom 12 godina postojanja festivala postala redovan konzument festivalskog sadržaja, kao i da je ovogodišnji koncept muzičkog segmenta KotorArta bio primamljiv publici.

Ceremonija

Svečano otvaranje, koje se već tradicionalno održava na Dan dražavnosti Republike Crne Gore, 13. jula, pratile su i riječi umjetničkog direktora i pijaniste Ratimira Martinovića, predsjednice opštine Kotor Marije Ćatović i, naravno, ministra kulture Branislava Mićunovića, koji su svako na svoj način iskazali pijetet prema jednom od osnivača festivala Don Branku Sbutegi, ali i ukazali na značaj i vrijednosti kulture u dašnje vrijeme. Kao i ranijih godina, onako kako je nekada otvaranje najavljivao sam don Branko, festival je počeo oglašavanjem zvona s Katedrale Sv. Tripuna, nakon čega je uslijedilo izvođenje državne himne.

Njegošu u slavu

Premda je KotorArt kao festival u cjelini imao moto „200 godina od rođenja Njegoša“, na Don Brankovim danima muzike predstavljeno je četiri programa koji su bili direktno vezani za život i djelo Petra II Petrovića Njegoša. Tako je na otvaranju festivala, premijerno u Crnoj Gori, izvedeno djelo „Testamenat vladike crnogorskog Petra Petrovića Njegoša“ kompozitora Rajka Maksimovića. Veliki vokalno-instrumentalni izvođački aparat činili su Crnogorski simfonijski orkestar, hor „Obilić“ AKUD-a „Branko Krsmanović“ (Srbija) i solista, bas Ivica Šarić (Bosna i Hercegovina). Ovo impozantno djelo, nastalo još 1986. godine, ostavilo je snažan utisak na publiku, ne samo izvođačkim kvalitetom ansambala i odličnom koncepcijom dirigentkinje Darinke Matić-Marović, već i porukom koju sa sobom nosi. Na sinkretičan način i ove godine su povezane muzička i dramska umjetnost u programskoj večeri pod nazivom „Preplitanja – Njegošu, s odanošću žene“. U posebno inspirativnom ambijentu, na platou pored Bogorodičinog hrama na Prčanju, glumica Varja Đukić čitala je odlomke iz knjige „Njegošu knjiga duboke odanosti“ Isidore Sekulić, a „muzička intermeca“ različitih autora izvodile su flautistkinja Hjunin Jun (J. Koreja), oboistkinja Gordana Josifova-Nedelkovska (Makedonija) i harfistkinja Floraleda Saki (Italija).

O Njegošu su, na svoj način, učili i najmlađi, naravno kroz muziku. I ove godine je radionicu KotorArtić realizovala pijanistkinja Marina Milić-Apostolović (Srbija), koja je sa polaznicima posjetila djecu na Dječjem odjeljenju kotorske Opšte bolnice. Ovo je bio dio akcije, srpovedene u saradnji s ovogodišnjim sponzorom Prvom bankom Crne Gore, koja je podrazumijevala donaciju tom bolničkom odjeljenju određenog procenta od sponzorstva i prodaje karata. Njegoš, proslavljen je i na sasvim savremen način, iz ugla mladog crnogorskog autora Ivana Marovića koji je, kao festivalsku porudžbinu, napisao djelo „Iskra besamrtna“ za naratora i gudački orkestar, inspirisan Njegoševim djelom „Luča mikrokozma“. U izvođenju Festivalskog orkestra KotorArta, pod vođstvom dirigenta Andresa Mustonena (Estonija), ovo djelo oživljava ideju u njenom filozofsko-muzičkom kontekstu, postavljenu u estetske okvire savremenih kompozitorskih praksi.

Solisti virtuozi

Ovogodišnji festival publici ponudio samo jedan resital – solistički nastup pijaniste Simona Trpčeskog (Makedonija), koji je veoma delikatno i suptilno predstavio izvođačku sferu kroz djela Bramsa i Lista. Uz orkestar su se, kao solisti, predstavili drugi umjetnici izvodeći solističke koncerte. Tako je na otvaranju festivala s Crnogorskim simfonijskim orkestrom pod upravom dirigenta Borjana Caneva (Makedonija) nastupio čuveni pijanista Ivo Pogorelić (Hrvatska), koji domaćoj javnosti ne prestaje biti zanimljiv, možda (baš) zbog njegovog odnosa prema interpretaciji koja je sasvim kompleksna, intezivna, na momente iznenađujuća i nedokučiva, kakav je bio Koncert u f-molu Frederika Šopena. Pijanista Antonio di Kristofano (Italija) koji se nije proslavio interpretacijom Klavirskog koncerta u Es-duru Volfganga Amadeusa Mocarta i njegova koleginica, mandolinistkinja Čečilija Loda (Italija) koja je izvodila koncerte Antonija Vivaldija, nastupili su s Festivalskim orkestrom KotorArta. Na posljednjoj festivalskoj večeri uz Orkestar bez granica i dirigenta Premila Petrovića (Srbija) nastupio je crnogorski gitarista Miloš Karadaglić, izvodeći poznati Koncert za Aranhuez Hoakina Rodriga, sasvim nadahnuto, posebno u drugom stavu djela. Solističke sposobnosti, komplementarno prikazane kroz kamerni duo, dvojica muzičara – violinista Roman Simović i pijanista Simon Trpčeski – sjedinili su u muzičkom mikrokosmosu Edvarda Griga, Kloda Debisija, Sezara Franka i Morisa Ravela, i nastupom rangirali festival u cjelini na najviši svjetski nivo.

Orkestarski dometi

Dva simfonijska orkestra činila su okosnicu festivala – 13. jula na otvaranju svirao je Crnogorski simfonijski orkestar, koji je iz godine u godinu sve snažniji i kompaktniji u svom zvuku, a 13. avgusta na završnoj večeri Orkestar bez granica, ansambl sastavljen od vrhunskih muzičara iz regiona, čiji je umjetnički direktor i dirigent Premil Petrović. Oba puta na otvorenom, publika je imala priliku da sluša djela F. Šopena i R. Maksimovića (CSO), odnosno S. Prokofjeva, I. Žebeljan, R. Vagnera i Z. Kodalja (NBO). Festivalski orkestar KotorArta, koji djeluje pod intendantstvom violončelistkinje Timee Kalmar i s koncert-majstorom Aleksandrom Krčmar-Ćulibrk, nastupio je tri puta pod vođstvom dirigenta Đankarla De Lorenca (Italija), potom Mladena Jagušta (Srbija) i Andresa Mustonena. Kao i obično, na repertoaru orkestra našao se široki repertoar od baroka (Hendl, Vivaldi, Koreli), preko klasicizma (Mocart) i romantizma (Čajkovski, Pučini) do savremenih autora (Pjacola, Ivan Marović). Svako na svoj način, dirigenti su iskazali razmišljanja o muzičkim stilovima, muzičkim žanrovima, načinu interpretacije, a sve to je orkestar podržao izvođenjem, koje je bilo rezultat profesionalnog odnosa muzičara prema festivalu i umjetnosti uopšte.

Slobodno uz džez

Sve češće nazivan off-programom, festivali klasične muzike u redovan koncept svrstavaju i po neki koncert koji nije (usko) vezan za visoku umjetnost kakva je klasična muzika. Ove godine na Don Brankovim danima muzike nastupio je Darko Rundek sa Rundek Kargo triom, kao i džez trubač Duško Gojković sa Beogradskim samit oktetom. Taj džez koncert bio je „rame uz rame“ s izvođačkim kvalitetima najviših dometa u klasičnoj izvođačkoj praksi, te je bilo zadovoljstvo slušati 82-godišnjeg maestra za trubom u punoj izvođačkoj formi i sa uvijek svježim improvizacijama.

(Izvor:Pobjeda)