Vlada Dritana Abazovića je diplomatskim kanalima oštro upozorena da u briselskim krugovima ne postoji razumijevanje zašto se u ključnom momentu za proces evropske integracije fokus stavlja na pitanja kao što je ,,temeljni ugovor“ i tako ,,dovodi u pitanje istorijska šansa Crne Gore da ubrza svoj put ka Evropskoj uniji“, saznaje Pobjeda iz više diplomatskih izvora iz Podgorice i Brisela.

Prema informacijama našeg lista, glavnoj pregovaračici Vlade Crne Gore sa EU Jovani Marović i njenim saradnicima više puta u posljednjih dvadesetak dana su predstavnici Evropske komisije ukazivali da prijeti opasnost da Crna Gora, ako ,,ne bude konkretnih aktivnosti na ispunjavanju svih spornih privremenih mjerila“ – neće dobiti do kraja godine izvještaj o ispunjenju privremenih mjerila, takozvani IBAR.

(NE)AKTIVNOST

Evropljani su zadovoljni najavom da je Crna Gora spremna da uništi zaplijenjene cigarete iz Slobodne carinske zone u Luci Bar, obećanjem da će program ekonomskog državljanstva prestati istekom 2022. godine, kao i ,,ohrabrujućim najavama o izboru nosilaca pravosudnih funkcija“.

To, međutim, neće biti dovoljno, upozoravaju iz Brisela.

"Ako crnogorska strana smatra da će se samo rješavanjem izbora funkcionera u pravosuđu steći uslovi za dobijanje IBAR-a, to je apsolutno pogrešna procjena", kazala je prije desetak dana sagovornicima iz Podgorice visoka zvaničnica jedinice za Crnu Goru i Srbiju u Evropskoj komisiji.

Stoga je zvaničnoj Podgorici naloženo da najkasnije do kraja jula pripremi plan realizacije spornih privremenih mjerila i još jednom skrenuta pažnja ,,da Crna Gora ne smije propustiti ovu jedinstvenu priliku“.

Iz Brisela je, takođe, istaknuto da ispunjavanje privremenih mjerila i nije moguće uz ovakav angažman Ministarstva pravde Marka Kovača ,,koje za sada nije na željenom nivou“.

"Plan za privremena mjerila i njegova implementacija nije pitanje mjeseca nego pitanje dana", upozorili su iz Evropske komisije.

ABAZOVIĆEVA OBEĆANJA

Pitanje je, međutim, da li su Dritan Abazović i njemu lojalni ministri sposobni da sada, preko noći, izmijene vlastitu neodgovornu politiku.

Evropljani su vrlo razočarani olako datim obećanjima crnogorskog premijera i lakoćom neispunjavanja date riječi, kažu sagovornici Pobjede, uz napomenu da je Abazoviću sve to jasno predočeno na posljednjem sastanku sa predstavnicima Kvinte.

Još početkom maja u brojnim razgovorima sa zapadnim zvaničnicima, crnogorski premijer je obećao formulu koju će da sprovede do 31. jula: obezbijediće dvije trećine parlamentarne podrške za reforme u pravosuđu i dvije trećine u Vladi za usvajanje ,,usaglašenog ugovora sa Srpskom pravoslavnom crkvom“. To je, po Abazovićevom ,,scenariju“, trebalo da omogući stišavanje političkih tenzija u Crnoj Gori.

Sada, praktično na izmaku jula, već je izvjesno da je Abazović olako dao obećanja: ne može se računati da će do 31. jula doseći brojka od 54 glasa i biti u prvom krugu izabrano najmanje dvoje sudija Ustavnog suda. U tom slučaju crnogorski parlament će morati da vanredno zasijeda već početkom avgusta, da bi se krajem mjeseca popunio sastav Ustavnog suda, ovaj put uz tropetinsku podršku parlamentaraca.

No, to je politički rizična situacija koju je uzrokovao lično premijer Abazović. Nakon skandaloznog usvajanja teksta ,,temeljnog ugovora“ sa Crkvom Srbije na

sjednici Vlade Crne Gore, politička scena je usijana, a kabinetu Dritana Abazovića je najavljeno otkazivanje podrške Đukanovićevog DPS-a, najveće parlamentarne stranke, ali i Konjevićevog SDP-a.

Da li je Abazović bio iz Beograda ucijenjen i primoran da, u času kada se Crnoj Gori ukazala prilika za ubrzan hod na putu za EU, usvaja ugovor sa Crkvom Srbije bez prethodnog javnog dijaloga, sada je manje važno. Crna Gora je zbog tog neodgovornog političkog poteza postala nestabilna država, sa brojnim institucijama u ,,vanrednom stanju“.

EVROPSKA REAKCIJA

To je izazvalo žestoku, iako ne javnu, reakciju iz Evrope. Više diplomatskih izvora Pobjede ističe da se ogromna većina diplomatskog kora u Crnoj Gori, kao i ključni predstavnici međunarodne zajednice, uključujući države Kvinte, pitaju - zašto je Vlada Dritana Abazovića dala prioritet ugovoru sa Srpskom pravoslavnom crkvom u odnosu na evropsku integraciju Crne Gore?

"Ovakav odnos Vlade Crne Gore prema istorijskoj šansi jedan je od razloga zbog kojih je trenutni nacrt izvještaja Evropske komisije o Crnoj Gori za 2022. godinu prilično negativan. ,,Prozor mogućnosti“ za Crnu Goru, koji je otvoren zahvaljujući geopolitičkoj situaciji u Ukrajini, se lagano zatvara", upozorila je, 15. jula, zvaničnica iz Brisela Ministarstvo evropskih poslova.

Zato je zvaničnoj Podgorici sugerisano da – ,,u cilju korišćenja šanse koja se ukazala i koja se možda neće ponovo ukazati“ – razmotre odgađanje usvajanja ugovora sa Srpskom pravoslavnom crkvom do oktobra, do objavljivanja izvještaja Evropske komisije.

Iako je upozorenje neka vrsta posljednjeg alarma, činjenica da resorna ministarka Jovana Marović o ovome još nije ni informisala ministre, ni kandidovala ovu temu za dnevni red sjednice Vlade, ukazuje na poražavajuću istinu: između evropske budućnosti Crne Gore i ispunjavanja zahtjeva Crkve Srbije, političkog instrumenta režima Alkeksandra Vučića, lider Ure Abazović i njegovi partijski ministri izabrali su – potpisivanje ,,temeljnog ugovora“.

To će, najvjerovatnije, značiti i potpisivanje kraja Vlade Dritana Abazovića, ali – što je gore – bahato i neodgovorno odbacivanje da Crna Gora iskoristi šansu i bude u predvorju Evropske unije.