Ruski špijuni su navodno vodili operacije nadzora iz pansiona u mirnom britanskom predgrađu dok su se predstavljali kao američki novinari - a osumnjičeni kolovođa je imao '007' u svojoj mejl adresi.

Trojica bugarskih državljana - koji su godinama živjeli u Velikoj Britaniji, radeći na raznim poslovima - optuženi su za špijuniranje u korist Kremlja, pošto su uhapšeni po Zakonu o službenim tajnama u februaru. Druga dvojica su privedena u racijama koje je policija izvela u kućama u Londonu i Grejt Jarmutu - dok je MI5 (britanska kontraobavještajna i bezbjednosna agencija) navodno predao dokumente policiji.

Orlin Rusev (45), Bizer Džambazov (41) i Katrin Ivanova (31) optuženi su za posjedovanje 19 lažnih dokumenata sa „nepropisnom namjerom“. To uključuje pasoše, lične karte i vozačke dozvole za Veliku Britaniju i razne evropske zemlje. Za njih se navodi da su se predstavljali kao novinari za Discovery i National Geographic, a operacije nadzora za koje se sumnja da su se odvijale u Londonu, Njemačkoj i Crnoj Gori, navodi Skotland Jard.

Generalni direktor MI5 Ken Mekalum upozorio je na takve prijetnje koje predstavljaju neprijateljske države, uključujući Rusiju. On je rekao da je u novembru najmanje 100 osumnjičenih ruskih špijuna zabranjeno u Velikoj Britaniji nakon napada novičokom u Solsberiju 2018. godine.

- Službenici specijalizovanih operacija Meta su 8. februara uhapsili pet osoba pod sumnjom da su počinili krivično djelo prema Zakonu o službenim tajnama iz 1911. Smatra se da je operaciju vodio Rusev iz pansiona u Grejt Jarmutu u Norfolku, sa opremom za falsifikovanje papira koja je navodno pronađena u njegovoj sobi. Preselio se u Veliku Britaniju 2009. godine i u početku je radio u oblasti finansija. Njegov profil na LinkedIn-u otkriva da je bio vlasnik preduzeća u vezi sa obavještajnim signalima, kao i da je bio savjetnik bugarskog ministarstva tokom mandata Petra Dimitrova, člana Bugarske socijalističke partije prokremlja. Rusev je u svojoj imejl adresi koristio kodno ime britanskog špijunskog lika Džejmsa Bonda - kazao je Tajmu portparol Skotland Jarda.

Pretpostavlja se da su osumnjičeni Džambazov i partnerka Ivanova bili u Britaniji deceniju i da su živjeli u stanu u Harou, sjeverozapadnom Londonu. Ivanova se na LinkedInu opisuje kao laboratorijski asistent u privatnom zdravstvenom poslu, a Džambazov je bolnički vozač. Oni su takođe bili uključeni u omogućavanje glasanja za iseljenike na bugarskim izborima i navodno su komšijama dijelili kolače i pite. Svo troje će biti na suđenju u januaru 2024. Još dvije osobe — 31-godišnji muškarac iz zapadnog Londona i 29-godišnja žena iz sjevernog Londona — su uhapšeni, ali nisu optuženi.