Na predsjedničkim izborima Jakov Milatović, ministar u „apostolskoj vladi“ Zdravka Krivokapića, koju je sastavio mitropolit Crkve Srbije Amfilohije Radović, u aprilu je pobijedio dugogodišnjeg šefa države Mila Đukanovića, a dva mjeseca kasnije, Đukanovićeva Demokratska partija socijalista izgubila je i na parlamentarnim izborima, pa je predsjednik crnogorskog parlamenta postao četnički vojvoda i proruski političar Andrija Mandić, jedan od lidera Koalicije za budućnost Crne Gore.

Dugoodlazeća vlada Dritana Abazovića postavila je svojevrstan svjetski rekord: u punom mandatu funkcionisala je svega 115, a u tehničkom čak 438 dana. Za to vrijeme donijeli su niz štetnih odluka i urnisali sve crnogorske institucije.

Evropska komisija je zbog toga, u izvještaju objavljenom u novembru, Crnoj Gori dala nepovoljnu ocjenu, napominjući da zemlja nije napredovala u najvažnijim oblastima, uključujući i vladavinu prava. Potpuno je zaustavljen naš put ka Evropskoj uniji.

Abazovića je na premijerskom mjestu zamijenio Milojko Spajić, lider pokreta „Evropa sad“, takođe ministar u „ apostolskoj“ Krivokapićevoj vladi.

LEKIĆEV „SALTO MORTALE“

Početkom januara takozvana većina od 30. avgusta 2020. pokušavala je da instalira Miodraga Lekića za premijera.

Međutim, 4. januara Ura, Civis i SNP nijesu potpisali inicijativu DF-a za zakazivanje sjednice Skupštine na kojoj bi se birala izvršna vlast, pa je nesuđeni mandatar, objavio: „Neće biti vlade“. Lekić je bio mandatar od 29. decembra, kada je skupštinska većina proglasila „zvanično smatranje da je mandatar“, do 4. januara, kada je konstatovao da vlade neće biti.

Nešto kasnije će pokušati da oživi pregovore i spriječi raspisivanje vanrednih parlamentarnih izbora, ali se Abazović toliko uživio u ulogu premijera da mu je nije želio prepustiti.

SKANDAL ZA SKANDALOM

Već 9. januara izbio je diplomatski skandal, kada je zamjenica predsjedavajućeg Vijeća ministara BiH uputila protestno pismo odlazećem premijeru zbog prisustva ministara Marka Kovača i Aleksandra Damjanovića na proslavi neustavnog „dana Republike Srpske“.

Abazović je tvrdio da nije obaviješten o putu ministara pravde i finansija u Banjaluku. Pobjeda je objavila da su troškovi smještaja u hotelu ,,Bosna“ za Kovača i njegovog vozača fakturisani Ministarstvu pravde.

Pobjeda je 11. januara u tekstu pod naslovom „Savijanje kičme na beogradskom kanabeu“ otkrila da je Odbor Skupštine Srbije za dijasporu i Srbe u regionu organizovao tematsku sjednicu o položaju i perspektivi Srba u Crnoj Gori, na kojoj su sredinom decembra minule godine učestvovali predsjednici opština Nikšić, Berane i Mojkovac, kao i predsjednici skupština opština Danilovgrada, Herceg Novog i Tivta, te Emilo Labudović, direktor Srpske kuće u Podgorici.

Oni su „brižne domaćine“ informisali da je Crna Gora država „koja je u posljednjih 20 godina nanijela više zla Srbiji nego ijedna druga država i ijedan drugi narod u regionu“ i da je Srbija matica svih Srba.

IGRE PRIJESTOLA

Predsjednica Skupštine Crne Gore Danijela Đ­urović 16. januara raspisala je redovne izbore za šefa države za 19. mart.

Čitav februar smo potrošili u iščekivanju da saznamo da li lider NSD Andrija Mandić i Pokreta „Evropa sad“, Milojko Spajić imaju prebivalište u Srbiji i biračko pravo u toj susjednoj državi. Predstavnici DPS-a, SD-a, BS i DF-a, 3. februara, DIK-u su podnijeli zahtjev da od RTK-a Srbije zatraži te podake.

Kada je 14. februara objavljeno da je MUP Srbije obavijestio RIK te države da Spajić ima prijavljeno prebivalište u Beogradu, u opštini Zvezdara, Ulici Topalovićeva broj 4 i da predsjednik NSD Andrija Mandić 10. februara 2023. godine, nije bio upisan u evidenciji prebivališta i boravišta tog resora, bilo je jasno ko je Vučićev favorit na crnogorskim predsjedničkim izborima.

Spajić je ispao iz trke, jer mu je DIK odbila kandidaturu, pa je PES predložio novog kandidata, potpredsjednika, Jakova Milatovića.

Glavni odbori DPS-a i Demokrata 24. februara odlučili su da ih na predsjedničkim izborima zastupaju lideri stranaka Milo Đukanović i Aleksa Bečić. Pored njih u izbornoj trci za predsjednika države su lider NSD, Andrija Mandić, Ujedinjene Goran Danilović, poslanica SDP-a Draginja Vuksanović-Stanković i influenser Jovan Jodžir Radulović.

Predsjednik države Milo Đukanović je 16. marta donio ukaz o raspuštanju Skupštine, a narednog dana raspisao je vanredne parlamentarne izbore za 11. jun.

KRAJ JEDNE ERE

Kandidat DPS-a Milo ­Đukanović u prvom krugu predsjedničkih izbora, 19. marta, osvojio je 21.815 glasova više od Milatovića. Za njega je glasalo 119.673 ili 35,37 odsto, a za Milatovića 97.858 ili 28,92 birača.

Rezultati od 19. marta pokazuju da je Crkva Srbije ipak igrala – na dva kandidata i da je Mandić ostao donekle uskraćen onog važnog klerikalnog faktora.

Draginja Vuksanović-Stanković, kandidatkinja Socijaldemokratske partije zbog lošeg izbornog rezultata u izbornoj noći objavila je da podnosi ostavke u SDP-u i da će se posvetiti obavezama na fakultetu i poziciji profesorice na Pravnom fakultetu u Podgorici.

Pošto je glavni favorit Srbije Andrija Mandić ispao iz trke, Vučić i Crkva Srbije podržali su „svog novog igrača“ – Jakova Milatovića. Dobio je podršku i od presuđenog ratnog zločinca Vojislava Šešelja.

Abazović je pokušava da spriječi dolazak dijaspore na glasanje 2. aprila preko MVP-a koje je poslalo dopis u kojem se crnogorske diplomate u ambasadama i konzulatima upozoravaju da će biti ,,kažnjivo svako organizovanje i pomaganje dijaspori da dođe da glasa“.

U drugom krugu izbora za šefa države desilo se plebiscitarno izjašnjavanje protiv Đukanovića, što je uz snažan uticaj Beograda i SPC značano uticalo da Milatović ubjedljivo pobijedi. Izlaznost je, prema podacima DIK-a, bila 69,3 odsto. Milatović je osvojio nešto oko 230 hiljada glasova, a Đukanović blizu 160 hiljada glasova.

Đukanović je čestitao Milatoviću na pobjedi. Pobjednici su proslavljali uz četničke pjesme o Draži Mihailoviću i trobojke ispred Hrama Hristovog vaskrsenja u Podgorici. Klicali su „Kosovo je Srbija“, „Crna Gora i Srbija, to je jedna familija“.

Tokom izbornog dana policija je upadala u izborne štabove DPS-a i opštinske odbore te partije. Privodila je nekoliko njih na saslušanje. Kamere MUP-a na graničnim prelazima ujutro, oko pet sati, iznenada su stale i proradile oko podne.

Niko od nevladinih organizacija, niti zapadnih ambasada, nije upozorio da se SPC direktno miješa u izborni proces.

Glavni odbor DPS-a je 6. aprila prihvatio Đukanovićevu ostavku­, a Danijel Živković je jednoglasno izabran za v.d. predsjednika. Bio je to kraj jedne ere u kojoj se Đukanović od pobornika „Jugoslavije bez alternative“ transformisao u lidera nezavisne Crne Gore. Za vrijeme njegovog liderstva mirnim putem na referendumu 21. maja 2006. naša država je povratila nezavisnost, 5. juna 2017. godine postala je punopravna članica NATO, a u pregovaračkom procesu za članstvo u EU otvorili smo 33 pregovaračka poglavlja i tri zatvorena poglavlja.

PODGORICA, BUDVA, NIKŠIĆ…

Podgorica je, 12. aprila, dobila novu vlast, tek šest mjeseci nakon lokalnih izbora. Funkcionerka PES-a Olivera Injac postala je gradonačelnica Podgorice, a Jelena Borovinić-Bojović, iz prosrpskog DF-a, predsjednica parlamenta.

Prvi čovjek Budve Milo Božović iz DF-a, po nalogu SDT-a, uhapšen je 13. aprila zbog veza sa škaljarskim klanom i trgovine narkoticima. Božović je nešto kasnije mjesecima iz spuškog zatvora potpisivao naloge za isplatu plata zaposlenima u lokalnoj upravi.

Lokalna vlast u Nikšiću najvila je 23. aprila da ukida nazive ulica Narodnih heroja, Partizanski put, i da će ih nazivati po četniku Blagoju Jovoviću, srpskom knezu Obrenoviću, što je izazvalo burne reakcije antifašističke javnosti.

Odbornički klub „ Za budućnost Zete“ predvođen DF-om, predložio je 28. aprila da se na sjednici SO Zeta donese deklaracija o „otpriznavanju Kosova“.

Član Predsjedništva i predsjednik Pravnog savjeta PES-a Andrej Milović, 25. aprila izazvao je oštre reakcije, kad je najavio da će uskoro izvršiti ,,dekontaminaciju crnogorske prijestonice“. Kada je Pobjeda to objavila prijetio je njenom glavnom uredniku.

PREDIZBORNE KALKULACIJE

U PES-u su se sukobili lider i potpredsjednik te partije, Spajić i Milatović. Spajić je bio za samostalan nastup i da on bude prvi na listi, a Milatović osokoljen pobjedom na predsjedničkim izborima, da PES nastupi u koaliciji sa partijama „stare većine“.

Na sjednici Glavnog odbora PES-a 15. maja, pobijedila je Spajićeva opcija.

I u opoziciji je tih dana bilo turbulentno. Nakon višednevnih pregovora DPS-a, SD-a i SDP-a, činilo se da će se formirati zajednička lista osnažena jednim brojem građanskih aktivista. Međutim, Glavni odbor SDP-a je to odbio. DPS je 12. maja odlučio da nastupi u koaliciji sa SD-om, LP i DUA-om. Raško Konjević se povukao iz politike.

Lideri Demokratskog fronta 14. maja objelodanili su kraj tog saveza, kao i da namjeravaju da na izbore svaka stranka izađe samostalno. Prosrpske partije NSD, DNP i RP ipak su odlučile da nastupe u koaliciji, bez Medojevićevog PzP-a. Ura i Demokrate su sklopile predizbornu koaliciju.

PRIMOPREDAJA

Redovnom godišnjom konferencijom za medije Milo Đukanović se 19. maja oprostio od funkcije šefa države uvjeren da će istorija ispravno vrednovati njegove zasluge. Milatović je istoga dana stupio na dužnost predsjednika Crne Gore.

Inauguracija je mimo običaja, umjesto na Cetinju, obavljena u Skupštini Crne Gore. Prisustvovalo je oko 200 zvanica, među kojima su zvaničnici iz okruženja, ambasadori i specijalni izaslanik SAD Gabrijel Eskobar, poslanici, predstavnici Vlade, pravosudnih organa kao i dosadašnji predsjednik Crne Gore Milo Đukanović.

I DO KVON U IZBORNOJ TRCI

Nekoliko dana pred izbore Dritan Abazović lansirao je aferu Do Kvon i ustvrdio da je uhapšeni „kralj kriptovaluta“, njemu, specijalnom državnom tužiocu Vladimiru Novoviću i ministru pravde Marku Kovaču uputio pismo u kojem je opisao veze sa Spajićem. Sazvao je za 7. jun i sjednicu Vijeća za nacionalnu bezbjednost.

- U zaplijenjenom laptop računaru pritvorenog „kralja kriptovaluta“ Huing Do Kvona nalaze se dokazi o njegovom poslovanju sa liderom Pokreta „Evropa sad“ Milojkom Spajićem i finansiranju političke kampanje tog pokreta – saopštio je tada Abazovićev ministar Filip Adžić.

Spajić je tvrdio da su upravo on i ,,blokčejn zajednica“ zaslužni za Kvonovo hapšenje. Novović se o toj aferi nije oglašavao ni prije ni nakon izbora.

Izlaznost na prijevremenim izborima 11. juna, bila je 56,4 odsto, najniža u istoriji višestranačja.

Najviše glasova, 77.203 osvojila je lista PES-a i ima 24 mandata. DPS je sa 70.052 glasova dobila 21 mjesto u parlamentu. BS ima šest, a HGI jedan mandat. SNP i Demos imaju dva, Albanska alijansa jedan, a Demokrate i Ura 11 mandata. Koalicija „ZBCG“ (NSD, DNP, RP) ima 13, a Albanski forum dva mandata. Ispod crte su prvi put ostale SDP i PzP.

MILATOVIĆEVA DVOSTRUKA IGRA

Saga oko sastavljanja vlade trajala je 83 dana, najduže od obnove višestranačja. Spajić je nakon izbora poručio da neće pregovorati sa Urom i DPS-om i da je otvoren samo za ZBCG.

Novi saziv Skupštine Crne Gore konstituisan je 26. jula, ali tada nije izabran predsjednik.

Milatović je 10. avgusta, nakon konsultacija sa 18 političkih subjekata zastupljenih u parlamentu, mandat za sastav vlade povjerio Spajiću.

Mandatar je dugo pregovarao sa manjinskim strankama, SNP-om i Demokratama. Kad smo se ponadali da ćemo dobiti novu vladu, umješao se Milatović i preko dvije poslanice sa liste PES-a Radinke Ćinćur i Jevrosime Pejović i poslanika Ujedinjene Vladimira Dobričanina „minirao“ dogovor. Njihov uslov za glas za Vladu je bio uključivanje koalicije ZBCG.

Milatović je igrao dvostruku igru. Kada je u dva navrata posjećivao Beograd ponizno se podanički divio Vučićevom liku i djelu. Zapadnim partnerima se predstavljao kao neko ko snažno podržava evropski kurs, a kod kuće je ignorisao njihova upozorenja da predstavnici koalicije ZBCG nijesu poželjan partner u vladi i radio na njhovom instaliranju u istoj.

Izaslanik Stejt departmenta za Zapadni Balkan Gabrijel Eskobar, 21. septembra, podsjetio nas je da su američke diplomate predsjedniku naše države u Njujorku saopštile da SAD žele da u vladi budu isključivo partije posvećene evrointegracijama i NATO i da se on složio s njima. Milatović je činio sve da ubaci Mandića i ekipu u igru.

Pobjeda je 28. septembra u tekstu „Vučićev gambit: Milatović da eliminiše Spajića kako bi Abazović ostao premijer i dovršio popis“ otkrila da izabrani predsjednik i odlazeći premijer po diktatu Beograda i Moskve koordinirano opstruiraju mandatara i izbor nove vlade i pritiskaju da u njoj budu i predstavnici proruskih i prosrpskih stranaka.

Šef države je 2. oktobra parlamentarnim partijama na potpisivanje dostavio „Zajedničku platformu za Crnu Goru u EU“ kojom zadire u ustavne nadležnosti premijera. Ignorisano je i upozorenje predsjedavajućeg Parlamentarnog odbora za stabilizaciju i pridruživanje Vladimira Bilčika da su stranke bivšeg DF-a „crvena linija“ za EU.

Sve je bilo poznato 12. oktobra. Spajić se odlučio za manjinsku vladu sa Demokratama, bez BS i HGI, uz podršku ZBCG. Bečić je pristao da bude potpredsjednik Vlade, a četničkom vojvodi Mandiću pripalo je mjesto predsjednika parlamenta.

ODLAZAK ODLAZEĆIH

Putinov „heroj“, Andrija Mandić, izabran je za predsjednika crnogorskog parlamenta 30. oktobra. Skupština je, rano ujutro, 31. oktobra, na sjednici koja je trajala cijele noći izabrala Vladu premijera Milojka Spajića.

Vladu je podržalo 46 poslanika iz redova Spajićevog PES-a, i partija bivšeg proruskog DF-a, Demokrata, SNP-a i albanskih nacionalnih partija. Ove partije imaju ministre, osim partija DF-a koji će, po Sporazumu, u Vladu ući za godinu. Protiv je bilo 19 poslanika opozicije. Pet poslanika bilo je odsutno a jedan uzdržan.

Crna Gora se napokon riješila „odlazeće vlade“ i „dugoodlazećeg premijera“ Dritana Abazovića, koji je vukući neke sulude poteze Crnu Goru znatno udaljio od članstva u EU. Neke od osobina ovog političara su populizam, demagogija, sklonost obmanama, improvizacijama, olakim optužbama, kriminalizaciji ljudi i osvetoljubivost. Za vrijeme njegove vladavine u tehničkom mandatu razrušene su sve institucije i srozan pravni poredak države. Bio je rekorder po partijskom zapošljavanju, a dok mu je Vlada bila u tehničkom mandatu imenovao je 1.309, a razriješio 465 javnih funkcionera. Smijenjivao je neke već smijenjene ministre. Nije se libio ni da pritiska tužilaštvo da hapsi ljude bez dovoljno dokaza, niti od zloupotrebe policije (upad u zgradu Bemaksa 20. jula) radi revanšizma i obračuna sa neistomišljenicima, kao i od napada na slobodne medije. Bio je sjajna zvijezda „srpskog sveta“, ali je 1. aprila objelodanjeno da su ga neki mafijaši iz škaljarskog klana u komunikaciji na „Skaj“ aplikaciji nazivali „bratom Abazom“.

Crna Gora se trenutno nalazi na raskrsnici između Evropske unije, NATO-a i „srpskog sveta“. Sudeći prema sastavu nove skupštinske većine u kojoj glavnu riječ imaju prorusko-srpske stranke, sve više se, nažalost, okrećemo Istoku, a sve smo dalje od Zapada. Zapad sad za sad, sve to ravnodušno posmatra.

 Popis posljednji Abazovićev  zadatak iz velikosrpske agende

Javnosti je promakla vijest da je odlazeća vlada još 9. februara donijela Uredbu kojom je predviđeno da će se popis sprovesti od 1. do 15. novembra.

Tek krajem septembra kada su po crnogorskim gradovima osvanuli bilbordi sa Novakom Đokovićem, Ruđerom Boškovićem i Baltazarom Bogišićem uz ćirilični slogan: „Ponosni na svoje srpsko“ postalo je jasno da Abazović želi, bez kontrole, da završi posljednji zadatak iz velikosrpske agende – posrbljavanje Crne Gore.

Ovom pokušaju etničkog inženjeringa kojim se želi dokazati da je Crna Gora srpska država, suprostavili su se predstavnici nacionalnih savjeta, NVO i opozicija.

Vršilac dužnosti lidera DPS-a Danijel Živković je 12. oktobra iznio 17 zahtjeva čijim ispunjavanjem, rezultati popisa ne bi bili osporeni. Zatražio je odlaganje popisa za najmanje šest mjeseci, dok se ne steknu svi formalno-pravni, administrativni i tehničko-bezbjednosni uslovi, uvođenje obaveznog internog i eksternog monitoringa procesa popisa, uz unutrašnju kontrolu svih opozicionih partija, kao i eksternu kontrolu Eurostata. Zaprijetio je da će njegova partija u protivnom pozvati na bojkot popisa. Te zahtjeve koje su podržali nacionalni savjeti i ostale opozicione partije, Abazović je ignorisao. Kada je Abazovićev odgovor bio negativan, objavili su početak kampanje bojkota.

Spajić je prvog radnog dana preuzeo taj „vrući krompir“ i odgodio popis za mjesec dana, nakon čega su uslijedili pregovori sa opozicijom. Stranke opozicije i predstavnici manjina potpisali su 21. novembra Sporazum o uslovima održavanja popisa u Crnoj Gori sa premijerom Milojkom Spajićem kojim je predviđena kontrola unosa prikupljenih podataka, izrada softvera za njihovu provjeru i zabrana partijama da sprovode popisnu kampanju, kao i proširivanje popisne komisije sa dva člana opozicije i predstavnikom manjinskih naroda.

Vlada je kasnije odlučila da popis počne 3. i da se završi 28. decembra.

Kovačevićev sramotni  „pozdrav“ himni i još  sramnija odluka ODT-a

Marko Kovačevića zvani Šubara, nažalost predsjednik Opštine Nikšić, početkom jula ove godine u društvu sa predsjednikom države Jakovom Milatovićem prisustvovao proslavi 13 godina rada Dnevnog centra za djecu sa smetnjama u razvoju i osobaa sa invaliditetom Nikšić, i tokom intoniranja državne himne Crne Gore, po ocjeni dijela javnosti, a potom i tužilaštva, imao sporan položaj srednjeg prsta desne ruke.

Tužilac u Osnovnom državnom tužilaštvu u Nikšiću se, nakon pregledanih fotografija i video-snimaka, tada izjasnio da se u radnjama predsjednika Opštine Nikšić Marka Kovačevića stiču elementi krivičnog djela povreda ugleda Crne Gore. Uprava policije je na osnovu te ocjene ODT-a podnijela krivičnu prijavu protiv Šubare. To isto je učinio i građanski aktivista Aleksandar Zeković.

Dva mjeseca nakon toga ODT u Nikšiću Dejan Đorojević donio je još sramniju odluku. Odbacio je krivičnu prijavu protiv Šubare uz ocjenu da u njegovom dripačkom potezu kada je ispružio srednji prst dok je intonirana državna himna nema elemenata krivičnog djela.

Milatović kao „brat Abaz“ crtao metu Pobjedi

Pobjeda je u broju od 12. septembra u tekstu pod naslovom „Optužujuće tvrdnje da je Jakov Milatović zloupotrijebio položaj“ objavila da je Specijalnom tužilaštvu podnešena krivična prijava protiv aktuelnog crnogorskog predsjednika zbog izdavanja nezakonitih odobrenja za izvoz oružja 2021. godine, dok je bio ministar ekonomskog razvoja u 42. Vladi Crne Gore.

Milatović je sjutradan pokušao da negira svoju upletenost u reeksport naoružanja iz Crne Gore, ali su ga dokumenta koja je Pobjeda objavila demantovala. Citirali smo navode iz krivične prijave u koju smo imali uvid, a kojom se on optužuje da je u aprilu 2021. godine, kompaniji MDI (Montenegro Defence Industry), zaobilazeći rigorozne procedure, izdao odobrenje za izvoz veće količine oružja.

Ekskluzivno smo objavili i faksimil Dozvole za izvoz kontrolisane robe, kao i ugovor sa komanijom ,,Montenegro Defence Industry“.

Suočen sa činjenicama, Milatović se 14. septembra, kao što je to činio Abazović, obrušio na list Pobjeda.

- Pročitao sam te navode koji su došli iz medija koji su često kontrolisani od vjerovatno ovih koji su prokopavali tunel do Višeg suda. Ne bih zaista komentarisao takve tendenciozne nastupe, koji su lažni kad sam ja u pitanju – rekao je Milatović novinarima tokom posjete Žabljaku.

Dan prije ove opasne izjave predsjednika, državne službenice koje su pravile popis dokaznog materijala u depou Višeg suda u Podgorici otkrile su tunel koji su prokopali nepoznati kriminalci od jedne zgrade do depoa gdje se čuva velika količina dokaznog materijala.

Izvor Pobjeda