Elshani ističe da je Crna Gora zvanično priznala nezavisnost Republike Kosovo 9. oktobra. 2008. i od tada su obje zemlje napredovale u mnogim važnim oblastima, uspostavljena je dobra komšijska atmosfera, gde su dominirali zdravi međusobni odnosi, sa dobrom institucionalnom komunikacijom, diplomatskim odnosima i stotinama hiljada turista sa Kosova u ljetnjoj sezoni.

Međutim,kako kaže Elshani od dolaska premijera Zdravka Krivokapića 2020. godine politički pejzaž u Crnoj Gori se značajno promijenio, pošto se njegova koalicija sastojala se od prosrpskih i proruskih partija, a samim tim i zvanična politika države je pretrpjela značajnu promjenu, gdje je došlo do ogromnog odvajanja od tradicionalne politike Mila Đukanovića koji je 30 godina vladao Crnom Gorom i vodio ka nezavisnosti 2006. i članstvo u NATO 2017.

“2023. godine politika u Crnoj Gori donijela je potpuno nove figure. Prvi put posle mnogo godina, važna politička ličnost koja se drži visoko institucionalni stav poput Andrije Mandića otvoreno izražava svoj stav protiv Kosova i pozicija Crne Gore u NATO”, kaže Elshani, kome je jasno da je glas Crne Gore protiv članstva Kosova u Savjetu Evrope je odraz političkih promjena u našoj zemlji, a time i zaokreta u odnosu na politički kurs Mila Đukanovića.

“Ovo uopšte ne služi dobrosusedstvu, a u najboljem slučaju postavlja veoma velike dileme za konstruktivan pristup i doprinos regionalnom miru i stabilnost crnogorske politike”, jasan je Elshani.

No kako kaže važno je sagledati situaciju u Crnoj Gori iz mnogo šire i više perspektive udaljenije istorijska tačke gledišta.

“Crna Gora je počela da stiče svoje kulturno, geografsko i političke karakteristike nakon raspada carstva cara Dušana. Period odmah nakon raspada carstva cara Dušana obeležen je značajnim geopolitičkim promene na Balkanu. Ovaj period, koji obuhvata kasni 14. i početak 15. veka, vidno je oslabila pojava odvojenih političkih subjekata kao centralizovane kontrole. Crna Gora, tokom ovog vremena, počela da se razlikuje od svojih susjeda kroz konsolidaciju teritorije, tj razvoj njenog kulturnog identiteta, i formiranje političkih struktura koje će odrediti njen put ka konačnom suverenitetu. Od tog vremena identitet Crne Gore kao države, ali i kao nacije sa karakterističnim etničkim razlikama od Srbije, razvijao se dalje. No, uvijek bi tu bila Srbija koja je namjeravala da dominira Crnom Gorom zbog geopolitičkog značaja koji primorska zemlja Crna Gora predstavlja. Kao i na kraju Prvog svjetskog rata, tako i na kraju Drugog svjetskog rata, Srbija je stavila Crnu Goru u svoje kandže, onemogućivši njeno postojanje kao nezavisne država. Crna Gora je svoju zasluženu nezavisnost stekla tek 2006. godine zahvaljujući hrabrosti i vizionarskoj politici Mila Đukanovića i podršci Albanaca manjina”, objašnjava politički analitičar Elshani.

No, kako kaže glavno pitanje koje se sada mora postaviti je kako će se Crna Gora pozicionirati protiv ponovnog oživljavanja Srpske hegemonističke ambicije na Balkanu predvođene autokratom Aleksandrom Vučićem?

“Kao što znamo, Crna Gora je u krugu želja i ambicija Aleksandra Vučića za srpski svet. Vučić mnogo radi na destabilizaciji Kosova, podržava bosanski entitet Republiku Srpsku za secesiju, a snažno povećava uticaj u Crnoj Gori”, kaže Elshani i dodaje da se nezavisnosti i identitet Crne Gore nalazi u neposrednoj opasnosti od srpskog nacional-šovinizma, snažno potpomognutog od Rusije, koja želi da Balkan da bude što nestabilniji.

Prema riječima Elshanija srpski svet može progutati Crnu Goru bez milosti – posebno kada se zna da među državama koje Srbija namerava da ”zbriše sa lica zemlje” Crna Gora je najslabija po vojnoj moći i ljudstvu.

Elshani kaže da je sada glavno pitanje kako će postupiti novo rukovodstvo u Crnoj Gori: da li će direktno ili indirektno pomoći režimu Aleksandra Vučića u ostvarenju sna o ostvarenju opasnog projekta ”Velika Srbija”, ili kako se sada zove ”srpski svet”, i volja da ih pretvori u nijeme posmatrače i ponovne pojave srpskog militarističkog nacionalizma na Balkanu 21.vijeka, ili će oni Crnu Goru pozicioniraju kao ozbiljnu državu koja ne pregovara o svojoj nezavisnosti ni po koju cijenu, i učiniti je zemljom koja doprinosi regionalnom miru i stabilnosti.

“Bliskost i koketiranje sa režimom Aleksandra Vučića je veoma opasan posao jer postoji velika mogućnost da crnogorsko rukovodstvo bude apsorbovano srpskim i ruskim nacionalističkim zamahom, a samim tim i da ukine nezavisnost zemlje”, upozorio je na kraju razgovora politički analitičar iz Prištine Taulant Elshani.

Izvor:Standard