Nadzornica I za vazdušne operacije u ACV-u, Ana Đurović, za Portal RTCG govori pod kojim uslovima neko može upravljati dronom, gdje sve letjenje nije dozvoljeno, kolike su kazne za prekršaje...

Svako fizičko i pravno lice koje je registrovano kao operator bespilotnog vazduhoplova može da upravlja dronom. U Crnoj Gori je od 2016. godine, kada je i stupila na snagu obaveza registracije operatora bespilotnih vazduhoplova, registrovano blizu 2.000 operatora. Prošle godine ih registrovano 387.

Za operacije manjeg rizika, odnosno za kategorije A i B, pilot mora imati navršenih 16 godina, dok za operacije većeg rizika, odnosno za kategorije C i D, mora biti punoljetan. To je, ako kaže Đurovićeva, propisano Pravilnikom o uslovima za upotrebu sistema bespilotnih vazduhoplova i vazduhoplovnih modela.

"Za kategorije A i B nije potrebno polaganje ispita niti odobrenje, za kategoriju C je, između ostalog, potrebno polaganje ispita dok je za kategoriju D potrebno i polaganje ispita i odobrenje Agencije za civilno vazduhoplovstvo (ACV). Za visoko rizične operacije kao što su npr. operacije u uskim urbanim zonama, potrebno je odobrenje ACV. U CTR Tv i PG operacije mogu vršiti lica koja u skladu sa Sigurnosnim nalogom dobiju odobrenje od nadležne kontrole letenja", ističe sagovornica Portala Javnog servisa.

Uslovi su različiti za različite kategorije, a osnovni korak je registracija.

"Registracija se vrši na način što operator dostavi popunjen obrazac Izjave koji se nalazi na sajtu ACV, i pošalje Agenciji putem e-maila. ACV odgovara dokumentom 'Pijem Izjave' i na taj način proces registracije je završen. Kada govorimo o manjim bespilotnim vazduhoplovima, OM do 5 kg, za vršenje operacija u nenaseljenim područjima dovoljna je registracija. Za letjenje u naseljenim područjima (koja ne pripadaju uskim urbanim zonama) potrebno je da je bespilotni vazduhoplov opremljen padobranom ili da ima šest motora. I u ovom slučaju, dovoljna je registracija. Međutim, kada je riječ o operacijama u uskim urbanim zonama, tu su zahtjevi dosta složeniji. Između ostalog, potrebno je da bespilotni vazduhoplov ima osam motora kada govorimo o tehničkim zahtjevima, kao i polaganje teorijskog ispita iz poznavanja vazduhoplovnih propisa za rukovaoca, tj. pilota", pojašanjava Đurovićeva.

Nakon što se operator registruje, nije potrebno najavljivanje leta dok god se operacije vrše u kategoriji u kojoj je registrovan.

"Za najrizičniju kategoriju (uske urbane zone) je potrebno odobrenje. Odobrenje se izdaje sa rokom važenja do dvije godine. Za vršenje operacija u kontrolisanim zonama aerodroma Tivat i Podgorica potrebno je javiti se nadležnoj kontroli letenja i za let u određenim zonama dobiti odobrenje od iste. Zahtjev za dobijanje odobrenja se podnosi najmanje dva radna dana prije planiranog početka operacija", ističe nadzornica za vazdušne operacije u ACV-u.

Dodaje da dronovi ne smiju da lete iznad skupova ljudi, u kontrolisanom vazdušnom prostoru (osim uz odobrenje nadležne kontrole letjenja), na udaljenosti manjoj od 30 m od vozila, plovila, puteva, dalekovoda itd., u naseljenim i uskim urbanim zonama osim ukoliko su registrovani za tu kategoriju ili imaju odobrenje. Kazne za prekršaje su propisane Zakonom o vazdušnom saobraćaju, a kreću se u iznosu od 500 do 2.000 eura.

Bespilotni vazduhoplovi se uglavnom koriste u svrhu snimanja i fotografisanja, ali se mogu koristiti i u privredne, naučne, obrazovne, sportske i druge svrhe tako da ne ugrožavaju sigurnost vazdušnog saobraćaja.

Na pitanje da li u Crnoj Gori postoje mjesta iznad kojih nije dozvoljeno letjenje drona, Đurovićeva odgovara:

"U skladu sa Zakonom o zaštiti lica i imovine definisani su obavezno štićeni objekti, to jest objekti u kojima se vrše djelatnosti od javnog interesa, djelatnosti koje predstavljaju povećanu opasnost za život i zdravlje ljudi, kao i objekti čijim oštećenjem ili uništenjem bi mogle nastupiti teže posljedice po život i zdravlje većeg broja ljudi. Snimanje na tim posebnim lokacijama, kao npr. snimanje zaštićenih institucija/ustanova, poput zatvorskih ustanova, ambasada i sl. nije u nadležnosti Agencije za civilno vazduhoplovstvo, odnosno Agencija ne izdaje odobrenje za snimanje na navedenim lokacijama."

Stupanjem na snagu novog pravilnika, 1. jula, biće uspostavljene geografske zone u kojima će biti zabranjeno ili ograničeno letjenje.

"Te geografske zone će biti objavljene i svaki pilot bespilotnog vazduhoplova će imati informaciju na kojim lokacijama i u kojem vremenskom periodu su operacije ograničene ili zabranjene u tim zonama", zaključuje sagovornica Portala.

Izvor:Mportal