Advokat i profesor na Pravnom fakultetu Univerziteta Mediteran, dr Miloš Vukčević za Portal Analitika ocjenjuje da se upravo na primjeru Ramaja vidi koliko je rad Agencije za nacionalnu bezbjednost (ANB) duboko politizovan, neprofesionalan i u krajnjem, kako navodi, nezakonit.

„Njemu je ANB dala pozitivno mišljenje, a stotinama drugih ljudi koji nemaju nikakav kriminalni dosje našla je da postoje smetnje sa aspekta nacionalne bezbjednosti, samo zato štone odgovaraju prethodnoj ili trenutnoj vlasti“, napominje sagovornik Analitike.

Vukčević ukazuje i da veću odgovornost snosi MUP koji, kako naglašava, bez bilo kakvih objašnjenja prihvata mišljenje ANB koje nije obavezujuće. 

“Pri čemu ANB ni MUP-u ne saopštava koje su to smetnje sa aspekta nacionalne bezbjednosti, pa ni MUP to ne zna nego slijepo vjeruje na časnu “pionirsku” riječ nekog službenika/operativca ANB. Koliko su profesionalni operativci ANB-a, vidimo na primjeru Ramaja, Šinavatre i Šarića kojima su dali pozitivno mišljenje, odnosno da na strani istih ne postoje smetnje sa aspekta nacionalne bezbjednosti, iako je cijeli svijet brujao o njihovim kriminalnim aktivnostima”, ukazuje Vukčević.

Ramaj počasno državljanstvo stekao u skraćenom postupku 
Sagovornik Analitike ističe da je Ramaj crnogorsko državljanstvo dobio u skraćenom postupku, na prijedlog Abazovića, shodno članu 12 Zakona o crnogorskom državljanstvu što, kako pojašnjava, znači da se radilo o licu čiji prijem je od posebnog značaja za privredni interes Crne Gore. 

“Postavlja se pitanje kakav je to privredni interes Crne Gore bio kada je u pitanju lice koje se sumnjiči (do nivoa osnovane sumnje) da je utajom poreza oštetilo državu Crnu Goru za dva miliona eura? Da li je to taj privredni interes za Crnu Goru? Takođe, postavlja se drugo pitanje, zašto navedeno lice nije podnijelo Zahtjev za sticanje crnogorskog državljanstva po Posebnom programu “Ekonomskog državljanstvo” koji uslovljava dobijanje državljanstva prethodnom investicijom od 250.000 eura do 450.000 eura i dodatnom direktnom uplatom u budžet Crne Gore iznosa od 200.000 eura, kao i posebnom Due diligence provjerom od strane međunarodnog agenta koji vrši detaljnu provjeru aplikanta i u pogledu smetnji po nacionalnu bezbjednost Crne Gore, te rizika od pranja novca i kriminalnog ponašanja”, podvlači Vukčević. 

Dodaje da bi se na taj način direktno u budžet slilo najmanje 200.000 eura, dok bi navedeno lice prošlo kroz detaljnu Due diligence provjeru čime bi se izbjegao rizik po nacionalnu bezbjednost. 

“Očigledno da se želio izabrati skraćeni postupak “počasnog državljanstva” od kojeg Crna Gora nema nikakve koristi osim, vidjeli smo, štete, pri čemu je vrlo problematična uloga ANB i MUP-a, ali i Ministarstva finansija koji su ekspresno našli da za ovo lice ne postoje smetnje sa aspekta nacionalne bezbjednosti”, ukazuje naš sagovornik.

Prostor za zloupotrebe i bezbjednosne rizike 
Vukčević ocjenjuje da dobijanje počasnog državljanstva po članu 12 jeste problematično, posebno kada se dodjeljuje licima od kojih Crna Gora nema nikakav naučni, kulturni, sportski ili drugi interes, jer, kako navodi, otvara prostor za brojne zloupotrebe i mogućnost sticanja državljanstva za lica koja ne ispunjavaju uslove, odnosno predstavljaju prijetnju po nacionalnu bezbjednost. 

“Dok je gospodin Ramaj dobio crnogorsko državljanstvo ekspresno, kroz skraćenu proceduru ne uloživši nijedan euro u Crnu Goru, na desetine drugih ljudi koji ispunjavaju sve zakonske uslove za dobijanje crnogorskog “ekonomskog” državljanstva po Posebnom programu (investirali su novac u Crnu Goru, platili aplikaciju, prošli ozbiljne Due diligence provjere od međunarodnog agenta, nemaju kriminalni dosje…) ne mogu da ga dobiju, jer im je ANB dala negativno mišljenje iz samo njima znanih razloga”, naglašava Vukčević. 

Prema njegovim riječima, na ovaj način ANB, ali i MUP koji donosi krajnju odluku, vrše zloupotrebu službene dužnosti jer, podvlači, odbijanjemlica koja su prošla pomenute provjere i traženjem dodatnih uslova koji nijesu propisani zakonom i odlukom, čine direktnu štetu po crnogorski budžet koji će ostati uskraćen za novac i investicije koje su ova lica dužna da uplate po dobijanju državljanstva. 

“Dakle, dobijanje “počasnog “crnogorskog državljanstva po skraćenom postupku po kojem je Naser Ramaj dobio državljanstvo, treba razlikovati od sticanja crnogorskog državljanstva po Posebnom programu “Ekonomskog državljanstva” po kojem su lica dužna da prođu ozbiljne provjere prije dobijanja državljanstva, kao i da izvrše uplatu u budžet Crne Gore i investiraju na jug ili sjever”, pojašnjava sagovornik Analitike.

Višestruka korist od programa ekonomskog državljanstva 
Vukčević ukazuje da Crna Gora od programa Ekonomskog državljanstva ima višestruke koristi i podvlači da lica prolaze kroz detaljnu provjeru od strane renomiranih međunarodnih agenata, pa mišljenje ANB, kađe, nije ni uslov za dobijanje državljanstva. 

“Nažalost, desetinama lica koja su preko Programa ekonomskog državljanstva aplicirali za dobijanje državljanstva prijeti odbijanje aplikacija, bez obzira što ispunjavaju sve uslove, kako po Zakonu, tako i posebnoj Odluci o programu “Ekonomskog državljanstva”, napominje Vukčević. 

Međutim, kako dodaje, zbog pogrešnog tumačenja MUP-a, te i proizvoljne i u krajnjem nezakonite provjere od strane ANB koja, ponavlja on, nije obavezujuća i ne predstavlja uslov za dobijanje ekonomskog državljanstva, postoji bojazan od odbijanja njihovih aplikacija, što će, gubitkom novca i investicija državi nanijeti štetu. 

Uvođenje dvojnog državljanstva kraj tekovina 21. maja 
Prema riječima sagovornika Analitike, umjesto da se vlast u Crnoj Gori usredsredi na rješavanje navedenih problema, unaprijedi postojeći zakonodavni okvir, osmisli nove programe Ekonomskog državljanstva i Stalnog boravka, pojača privrednu produktivnost, ista razmišlja o uvođenju dvojnog državljanstva zaključivanjem bilateralnih ugovora sa susjedima u okruženju, prvenstveno sa Srbijom, što će, upozorava Vukčević, ujedno značiti i kraj crnogorske državnosti i tekovina 21. maja. 

“Naime, nijedna država sa toliko malim brojem stanovnika kao što je Crna Gora i koja ima dominantnog susjeda (državu Srbiju), poput Ukrajine, Litvanije, Letonije, Estonije,Bugarske koje imaju Rusiju kao dominantnog susjeda, ali i evropskih država poput Austrije i Holandije do skoro i velike Njemačke, ne dozvoljavaju dvojno državljanstvo. Nijedna od tih država ne dozvoljava prijem u državljanstvo državljaninu neke druge zemlje, dok se isti ne odrekne državljanstva te druge države”, napominje Vukčević. 

Poručuje da na tom principu mora ostati i Crna Gora, ukoliko želi da opstane kao država. 

Foto: PobjedaFotografija 13: Vukčević: Slučaj Ramaja novi primjer politizovanog i nezakonitog rada ANB, još veća je odgovornost na MUP-u koji im slijepo vjeruje

“Po procjenama nekih analitičara, u Srbiji živi oko 300 hiljada državljana Srbije koji vode porijeklo iz Crne Gore i potpuno je jasno da ukoliko bi i 10% njih dobili crnogorsko državljanstvo na osnovu zaključenog bilateralnog ugovora, isti bi mogli značajno poremetiti biračku strukturu u Crnoj Gori, jer bi shodno članu 45 Ustava Crne Gore svi ti novoprimljeni državljani dobili nakon dvije godine biračko pravo. Dovoljno je da prijave prebivalište u Crnoj Gori. Podsjetimo se da je Crna Gora u neravnopravnoj utakmici obnovila državnost (morala je imati 10% više birača za obnovu državnosti od onih koji su protiv), pa ni po koju cijenu ne smije dozvoliti svoj nestanak”, podvlači sagovornik Analitike. 

Govoreći o kontrolnim mehanizmima koje najavljuje premijer i njegova Vlada, Vukčević naglašava da iste može da okači “mačku o rep”, jer ih je, podvlači, nemoguće implementirati u Crnoj Gori. 

Posebno kod činjenice da će kontrolne mehanizme primjenjivati oni koji su sada na vlasti, pa je jasno da će njihovu primjenu namjerno izostaviti kako bi ostvarili svoje političke i ideološke ciljeve o ponovnom nestanku Crne Gore kao države”, zaključuje Vukčević.