Predsjednik Crnogorske evropske partije Novak Adžić ocijenio je u intervjuu za Pobjedu da se zakon o crnogorskom državljanstvu može mijenjati jedino promjenom Ustava.

– Zakon o crnogorskom državljanstvu se ne može mijenjati jer spada u identitetske zakone i to je definisano Ustavom. Zapravo, on se može jedino promijeniti, kako je normirano članom 157 Ustava Crne Gore, ukoliko za promjenu glasa dvije trećine poslanika u Skupštini, ali ta odluka mora biti potvrđena na obaveznom referendumu sa tri petine, odnosno 60 procenata svih upisanih birača – poručio je Adžić.

Što se tiče bilateralnog sporazuma o dvojnom državljanstvu sa Srbijom, kako navodi, CEP je izričito protiv toga jer smatra da bi taj čin bilo samoubistvo Crne Gore.

– Tim činom podrio bi se crnogorski državni suverenitet i puna nezavisnost. Došlo bi do drastične promjene u biračkom spisku i uspostavila bi se takva konfiguracija koja bi omogućila da se ljudima koji žive van Crne Gore dâ pravo da odlučuju o sudbini Crne Gore. Odnosno da učestvuju na njenim izborima i biraju vlast. To bi stvorilo ogromne tektonske poremećaje na crnogorskoj političkoj sceni. Crna Gora bi pretrpjela nesagledivu štetu, odnosno postala bi provincija Beograda i Beograd bi birao vlast u Crnoj Gori – kazao je Adžić.

POBJEDA: Pred nama su lokalni izbori u Podgorici, zakazani za 29. septembar, da li će i s kim Crnogorska evropska partija u eventualne predizborne ili postizborne koalicije?

ADŽIĆ: Crnogorska evropska partija, odnosno njeni statutarni organi donijeli su odluku da, ako prikupimo dovoljan broj potpisa, a na dobrom smo putu i mislimo da ćemo to uspješno finalizovati, kao autentičan politički subjekt samostalno izađe na izbore u glavnom gradu. Mi ne preferiramo predizborne koalicije bez onamo gdje su one neophodne i gdje to nalažu principi i stanovište pragmatike, što je od interesa za Crnu Goru prvenstveno, a onda i za nas kao političku partiju. Kada je riječ o postizbornim koalicijama, mi smo jasno i podvukli u našem političkom programu da one dolaze u obzir isključivo sa onima koji dijele naša programska ideološka uvjerenja i svjetonazore. Znači, koji su crnogorske nacionalne, državotvorne, građanske i multietničke orijentacije, kako na državnom tako i na lokalnom nivou, koji žele dobro Podgorici i nadasve Crnoj Gori.

POBJEDA: Raspisani su izbori u Budvi za 17. novembar, to su četvrti za prethodne četiri godine. Kakva su očekivanja CEP-a od tih lokalnih izbora, ali i od onih u Gusinju, Kotoru i mogućih vanrednih u Andrijevici i Beranama?

ADŽIĆ: Mi smo i ranije samostalno nastupili na izborima u Budvi i osvojili 2,14 procenata, odnosno 239 glasova. Tako preferiramo i sada na ponovljenim. Ne isključujemo ni predizbornu koaliciju, iako do sada nikakvih pregovora u tom smjeru nije bilo, ako nam bude ponuđena, prvenstveno od strane Evropskog saveza na lokalnom nivou i pod uslovom da se ispoštuje naš politički uticaj u Budvi. CEP bi prihvatio, ali pod uslovom da naš kandidat bude na drugom mjestu na eventualnoj zajedničkoj, predizbornoj koalicionoj listi u Budvi. Što se ostalih gradova tiče, tamo gdje su raspisani izbori – u Kotoru i Gusinju, u ovom trenutku ne postoje uslovi da CEP učestvuje samostalno, a naravno mi preferiramo, što se državnog nivoa tiče, kada se dogode vanredni parlamentarni izbori da izađemo samostalno. Dok bi u postizbornom periodu koalirali sa bliskima ili ideološki srodnim, državotvornim i suverenističkim političkim subjektima.

POBJEDA: Da li je ponovo na snazi zloupotreba državnog aparata javnih resursa u Podgorici, a pred same izbore, u izborne svrhe, jer su najavljene neke izmjene zakona kojima je predviđeno stalno zapošljavanje više hiljada ljudi? 

ADŽIĆ: Da. Mi imamo višedecenijsku praksu u Crnoj Gori, ne samo od 2020. i od tzv. promjena koje su Crnoj Gori donijele samo loše, zloupotrebu državnih i lokalnih resursa za interese određenih političkih subjekata. Ekonomske, finansijske i druge kapacitete, koji treba da budu u funkciji države i lokalne samouprave, vlastodršci često zloupotrebljavaju i instrumentalizuju u svoje partijske svrhe, što nije ni dobro ni zakonski, a to je naročito manifestovano od 2020. masovnim zapošljavanjem u državnim i lokalnim preduzećima.

POBJEDA: Kako biste prokomentarisali poruku, koja je nedavno stigla iz PES-a, da ,,predsjednik Crne Gore Jakov Milatović ima ambiciju da pogazi javno obećanje da bude predsjednik svih građana i da je na putu da postane politička prikolica Dritana Abazovića i Nebojše Medojevića“? 

ADŽIĆ: Mislim da je PES ,,politička prikolica“ i pod raznim ucjenama, radi očuvanja vlasti Andrije Mandića i Aleksandra Vučića. Svaki političar, makar on bio i predsjednik Crne Gore, ima pravo na svoja politička uvjerenja i ima pravo da formira stranku ili da pripada ili ne pripada nekoj stranci, bilo na državnom ili na lokalnom nivou. To je praksa ne samo kod nas nego i u demokratskim državama Zapada, i tu načelno ne treba da bude prigovora. Raskol se dogodio davno u PES-u. Vidjećemo koliko je njihovo stvarno uporište sada, ali ja zaista smatram da je taj politički pokret, zbog merkantelističkih i klijentelističkih interesa pojedinaca, na fonu one politike koja ne donosi dobro ni Podgorici ni Crnoj Gori. Mislim da se PES vazalski ponaša u odnosu na partiju Andrije Mandića i da uglavnom udovoljava njegovim političkim i drugim zahtjevima.

POBJEDA: Kako tumačite to da pojedini politički subjekti legitimišu stranke bivšeg DF-a kao najpoželjnije koalicione partnere? 

ADŽIĆ: Gospoda rukovodioci NSD i DNP su političke ispostave režima van Crne Gore i oni preferiraju onu politiku i ideologiju koja je štetna po Crnu Goru. Ne vidim ni jednog političkog, suverenističkog subjekta u Crnoj Gori, koji bi mogao argumentovano objasniti da misli dobro Crnoj Gori, njenoj multietničkoj demokratiji i evroatlantskim vrijednostima, a da bi im Mandić i Knežević u tom smislu bili poželjni politički koalicioni partneri sa kojima bi se u političkom smislu mogla uspostaviti saradnja u fundamentalnom interesu Crne Gore. Ali, neka svaka partija procijeni stepen svog koalicionog kapaciteta. Mislim da, u svakom slučaju, to može biti kratkoročno. Dugoročno to bi moglo samo da nanese štetu tim partijama. Suverenističke partije u Crnoj Gori, koje bi pravile pakt, odnosno kolaboraciju sa unitarističkim, velikosrpskim političkim subjektima ne mogu imati svijetlu budućnost.

POBJEDA: Najavljen je bilateralni sporazum sa Srbijom, kao i izmjene Zakona o uslovima za dobijanje dvojnog državljanstva sa Srbijom. Koliko bi eventualno usvajanje tog zakona moglo da ima uticaja na buduće izborne procese i rezultate?

ADŽIĆ: Zakon o crnogorskom državljanstvu se ne može mijenjati jer spada u identitetske zakone i to je definisano Ustavom. Zapravo, on se može jedino promijeniti, kako je normirano članom 157 Ustava Crne Gore, ukoliko za promjenu glasaju dvije trećine poslanika u Skupštini, ali ta odluka mora biti potvrđena i na obaveznom referendumu sa tri petine, odnosno 60 procenata svih upisanih birača. Mislim da je to politički nemoguća misija. Što se tiče bilateralnog sporazuma o dvojnom državljanstvu sa Srbijom, CEP je izričito protiv toga jer smatra da bi taj čin bilo samoubistvo Crne Gore. Tim činom podrio bi se crnogorski državni suverenitet i puna nezavisnost, došlo bi do drastične promjene u biračkom spisku i uspostavila bi se takva konfiguracija koja bi omogućila da se ljudima koji žive van Crne Gore dâ pravo da odlučuju o sudbini Crne Gore. Odnosno da učestvuju na njenim izborima i biraju vlast. To bi stvorilo ogromne tektonske poremećaje na crnogorskoj političkoj sceni. Crna Gora bi pretrpjela nesagledivu štetu, odnosno postala bi provincija Beograda i Beograd bi birao vlast u Crnoj Gori. Oni koji bi potpisali bilateralni ugovor o dvojnom državljanstvu sa Srbijom, po mom stanovištu, sebe bi samo žigosali kao, možda je težak izraz, onoga koji ulazi u zonu da počini veleizdaju prema vlastitoj državi.

POBJEDA: Na fonu prethodnog pitanja, kako biste Vi prokomentarisali nedavne optužbe predsjednika Srbije Aleksandra Vučića da se vlast u Crnoj Gori miješa u problematiku sa Rio Tintom?

ADŽIĆ: Nije mi poznato da se vlast u Crnoj Gori ikada miješala i odlučivala o vitalnim interesima Srbije, političkim, ekonomskim i drugim. Crna Gora i Srbija su dvije nezavisne države, ali je činjenica da su se višedecenijski, ne samo Vučićeva nego i prethodne vlasti Srbije, permanentno miješale u unutrašnje političke prilike u Crnoj Gori sa ciljem da bi Crnu Goru pretvorili u svoju provinciju ili dominion.

Potrebna temeljna reforma obrazovnog sistema

POBJEDA: Gdje i da li je crnogorski obrazovni sistem negdje zakazao, budući da je, prema nedavnim istraživanjima javnog mnjenja, za najveći broj mladih ljudi institucija od najvećeg povjerenja Srpska pravoslavna crkva, odnosno mladi sve više vjeruju dogmi u odnosu na nauku? 

ADŽIĆ: Potrebno je napraviti temeljnu reformu obrazovnog sistema sa jedne strane, a sa druge strane u mnogo čemu se zakazalo u obrazovnom sistemu decenijama unazad i danas je to ekstreman slučaj. Sa druge strane, zaista mislim da bi nauka trebala da ima prioritet u odnosu na dogmu, da religija kao ideološki oblik svijesti treba da bude prepuštena crkvenim organizacijama koje je neće zloupotrebljavati u političke svrhe. A mi imamo apsolutnu zloupotrebu religije u partijsko političke, ideološke, dominantno velikosrpske, ali i druge svrhe što je jako negativno, a što se ogleda u destruktivnom djelovanju višedecenijskom i u kontinuitetu vrha SPC koja suštinski nikada nije priznala postojanje, odnosno obnovu crnogorske državne nezavisnosti niti postojanje crnogorskog samosvojnog i nacionalnog identiteta.

Izvor:Pobjeda