Robot američke svemirske agencije NASA, koji je 24. januara proslavio 10 godina istraživanja na Marsu, pronašao je dokaz da je pH neutralna voda tekla Marsom prije oko četiri milijarde godina, piše “Spejs”.

Ovo nadopunjuje nedavna otkrića drugog rovera na Marsu, “Kjuriositija”, koji je pronašao potencijalno nastanjivo jezero i mrežu podzemnih voda na drugoj lokaciji na planeti, starosti oko 3,7 milijardi godina.

“Ovakvi benigni vodeni uslovi postojali su dugo”, kaže Rej Arvidson, vođa studije, zamenik šefa istraživača projekta “Oportjuniti” i direktor Laboratorije za Zemlju i planete na Univerzitetu Vašington u Sent Luisu, Misuri.

Shodno tome, primitivni organizmi možda su preživljavali na Marsu, dok je život na Zemlji tek počinjao.

“To ne bi bilo iznenađujuće. Možda ne na globalnom nivou - nastanjiva okolina možda je postojala tu i tamo, a možda života nije bilo stalno tokom tog vremenskog perioda. Mi to ne znamo”, rekao je Arvidson za “Spejs”.

Rover “Oportjuniti” sletio je na Mars 24. januara 2004, tri nedjelje nakon svog blizanca “Spirita”. Oba robota su poslata na 90-dnevnu misiju da pronađu znakove da je na crvenoj planeti bilo vode. “Spirit” je proglašen “mrtvim” 2011, ali “Oportjuniti” se i dalje drži.

Ovaj robot je do novog otkrića došao na ivici kratera Endevor, širokog 22 kilometra, do kojeg je “Oportjuniti” stigao u avgustu 2011.

“Marsov izviđački orbiter” otkrio je dokaze postojanja aluminijuma u mineralu gline na lokaciji duž ivice kratera, nazvanoj brdo Matijević. Takva glina se uglavnom formira kad postoji blago kisjela voda, pa je “Oportjuniti” poslat da istraži formaciju stijene.

Kad je rover stigao tamo, otkrivene su najstarije stijene ikad proučene na Marsu.

“Slojevito kamenje na površini brda Matijević staro je možda četiri milijarde godina”, kaže Aridson, dodajući da je teško definitivno odrediti starost Marstovog stijenja i formacija.

“Ove stijene bogate glinom imaju brojne kanale, kojima je nekad davno tekla voda. Podzemne vode koje su se kretale tim kanalima bile su blago kisjele i blago oksidirane, tako da, što dalje idete u vrijeme, uslovi su sve blaži”, naveo je naučnik.

Ove drevne stijene starije su od kratera Endevora, a na mnogim mjestima su prekrivene mlađim materijalom koji nosi znak kisjele, izuzetno slane vode, odnosno znak manje gostoljubivog Marsa. (Blic)