Svjetska zdravstvena organizacija definisala je zdravlje, ne samo kao odsustvo bolesti, već kao stanje potpunog fizičkog, mentalnog i socijalnog blagostanja. Fizička neaktivnost, konzumiranje neadekvatne hrane, uz sve veće prisustvo prekomjernog stresa, smatraju se glavnim uzrokom lošeg zdravlja čovjeka, koje karakteriše sve prisutnija pojava hroničnih-nezaraznih bolesti savremene civilizacije: povišen krvni pritisak, kardio-vaskularne smetnje, diabetes tipa 2, osteoporoza...

Benefiti vježbanja su brojni: poboljšava kvalitet života, produžava životni vijek, smrtnost od hroničnih oboljenja i do tri puta je veća kod fizički neaktivnih osoba, smanjen je rizik od kardiovaskularnih oboljenja, smanjen je rizik od hipertenzije, poboljšava odnos dobrih i loših lipida u krvi, veća koštana masa - smanjenje rizika osteoporoze, kontrola tjelesne mase - povećanje kalorijske potrošnje, smanjen rizik od šećerne bolesti, porast imuniteta, bolja tolerancija na stres... Dobrobiti koje donosi fizička aktivnost daleko nadmašuju potencijalne rizike.

- Ipak, postoje određeni rizici prije svega vezani za povrede lokomotornog aparata i nekih kardiovaskularnih problema. Da bi se maksimizovali pozitivni efekti i ujedno minimizovali rizici potrebno je prije početka vježbanja dijagnostikovati zdravstveno stanje - savjetuje dr Jelena Ivanović, iz Sektora za stručni i razvojno-istraživački rad u sportu Zavoda za sport i medicinu sporta Republike Srbije.

Najbolja vrsta aerobnih aktivnosti jeste ona koju ćemo raditi, a ne odrađivati, kaže doktorka.
- Značajni pozitivni efekti ostvaruju se uključivanjem u fizičku aktivnost srednjeg obima i niskog intenziteta veći broj dana u nedjelji. Ukoliko se redovno izvode u dužem vremenskom intervalu, jačaju kardiovaskularni sistem, smanjujući učestalost endokrinoloških, kardiovaskularnih i malignih oboljenja - zaključuje dr Jelena Ivanović.

12 SPORTSKIH AKTIVNOSTI

IZOTONIČNE VJEŽBE ZA TRENING SNAGE
- Mogu se sprovoditi sa ili bez dodatne opreme (sprava za vježbanje ili slobodni tegovi)
- Dobro programiran trening 2-3 puta nedjeljno, uz nadzor stručne osobe, utiče pozitivno na kardiovaskularni sistem
- Žene angažovane u treningu snage u mladosti imaju veću maksimalnu koštanu masu od neaktivnih žena
- Čak i žene treće dobi u stanju su da povećaju koštanu masu usljed treninga snage
- Trening snage predstavlja osnovno terapeutsko sredstvo radi prevencije i liječenja sindroma lumbalnog dijela kičme
- Preporučljivo za mlađe, ali uz trenera mogu i stariji

PJEŠAČENJE I „BACKPACKING“
- Aerobna aktivnost umjerenog intenziteta
- Sadejstvo sa prirodnim okruženjem
- Preporučljivo za sve, uglavnom ga primjenjuju stariji

PLIVANJE
- U samom vrhu poželjnih aktivnosti radi očuvanja zdravlja
- Sjajan način razvoja kardiovaskularnog sistema  uz minimalan rizik od povreda
- Psihološki voda pozitivno utiče na ljude
- Zone opterećenja su drugačije u bazenu nego na suvom
- Preporučljivo za sve uzraste

TRČANJE
- Uz pravilnu ishranu lakše kontrolisanje i/ili gubitak tjelesne mase
- Dobar uticaj na kardiovaskularni sistem
- U zavisnosti od podloge može doći do povreda koje se uglavnom svode na upalu mišića i tetiva, bolove u koljenima, žuljeve na tabanima
- Obavezno investirati u adekvatne patike i grudnjak
- Preporučljivo za žene mlađeg do srednjeg doba

BRZO HODANJE
- Nižeg intenziteta od trčanja i džoginga
- Mogućnost povređivanja je minimalna
- Brzim hodanjem se sagorijeva više kalorija nego tokom “običnog hodanja”
- Angažovanje većeg broja mišića nego tokom “običnog hodanja”
- Preporučljivo za sve uzraste

SPORTSKE IGRE
- Odbojka, košarka, tenis... mogu da predstavljaju aktivnosti visokog intenziteta
- Magičnu privlačnost u sportskim igrama predstavlja takmičenje
- Tehnika sporta mora dobro da se savlada kako bi uživanje i takmičenje bili potpuni
- Opasnost od povreda i od pretreniranosti
- Preporučljivo za mlađi i srednji uzrast

VESLANJE, KAJAK (KANU)
- Uz dozirano opterećenje - dobar aerobni trening
- Posebna pogodnost voda - dodir sa prirodom
- Uz nordijsko skijanje, aktivnost koja angažuje najviše mišićnih grupa
- Preporučljivo za mlađi uzrast

NORDIJSKO HODANJE
- Lako se uči bez obzira na godine
- 90 odsto mišića je angažovano prilikom nordijskog hodanja - više od 600 aktivnih mišića
- Čuva zglobove - upotrebom štapova za nordijsko hodanje sistem za kretanje se rasterećuje i do 30 odsto
- Uz adekvatnu obuću i odjeću, moguće je čitave godine baviti se nordijskim hodanjem, u svim vremenskim uslovima
- Preporučljivo za sve uzraste

ROLERI, KLIZANJE
- Uprkos tehnologiji - veliki broj povreda
- Potrebno je dobro poznavanje tehnike
- Preporučljivo za mlađi uzrast

VOŽNJA BICIKLA
- Biciklizam zahtijeva i sigurnosnu opremu
- U zavisnosti od terena, mijenja se intenzitet vježbanja
- Problem monotonije minimiziran
- Preporučljivo za sve uzraste

AEROBIK
- Veliki broj programa sličnog sadržaja
- Veoma efikasni u razvoju kardiova­skularnog sistema
- Doziranje zavisi od koreografije instruktora
- Zahtevaju poznavanje koreografije
- Preporučljivo za sve uzraste

POJMOVI

SAVJETI
- Trajanje vježbanja od 20 do 60 minuta neprekidne aerobne aktivnosti
- Trajanje aktivnosti je u obrnutoj srazmjeri sa intenzitetom opterećenja - aktivnosti niskog intenziteta mogu da traju duže
- Osobama srednjeg i starijeg uzrasta preporučuju se aktivnosti niskog i umjerenog intenziteta dužeg trajanja
- Dužim trajanjem aktivnosti potpunije se dostiže efekat “opšte izdržljivosti” i povećava sagorijevanje masnih naslaga
- Nedjeljna učestalost aerobnog vježbanja treba da bude 3-5 puta. Treba sistematski vježbati najmanje svaki drugi dan
- Optimalan intenzitet opterećenja je u granicama 60-85 odsto maksimalne srčane frekvence (maks. srčana frekvenca = 220 – godine)

(ženablic)