Tokom proljeća, a naročito u ljetnjim mjesecima, korišćenje dezodoransa i antiperspiranata u svakodnevnoj higijeni je neizbježno.

Ipak, poslednjih godina mnogo se govori o štetnom dejstvu ovih preparata i navodno kancerogenim svojstvima sastojaka kao što su soli aluminijuma.

I pored toga što ne postoji nijedna zvanična studija sprovedena na relevantnom broju ispitanika koja bi potkrijepila takve sumnje, preporuka je da se ne pretjeruje sa upotrebom dezodoransa, a naročito antiperspiranata, koji sprečavaju znojenje. Umjesto prekomjerne upotrebe ovih preparata, potrudite se da na što prirodniji način mirišete na visokim temperaturama. Tuširajte se makar jednom dnevno, jer ćete tako sprati znoj i spriječiti razvoj bakterija koje su glavni uzročnici neprijatnih mirisa. Ukoliko ste u prilici, pazuh perite što češće ili ga s vremena na vrijeme obrišite vlažnom maramicom.

Svaki dan obucite čiste stvari, jer se bakterije na oznojenoj odeći brzo razmnožavaju. I pored toga što dlačice ispod pazuha imaju važnu ulogu u lakšem oslobađanju od znoja, poželjno je da ih tokom ljetnjih mjeseci uklanjate, jer se na njima zadržavaju bakterije. Takođe, dezodoranse (u spreju, "stiku" ili na "kuglicu") nanosite samo na ključne djelove tela, a ako strahujete od mogućih štetnih sastojaka u njima, potražite u apotekama i parfimerijama one na prirodnoj bazi.

Mnogi ne znaju ni razliku između dezodoransa i antiperspiranata, koji pored sprječavanja neprijatnog mirisa djeluju i na sam proces znojenja.

"Antiperspiranti se nanose na površinu kože, a u kontaktu sa znojem razlažu se na sitne čestice koje ulaze u kanaliće znojnih žlijezda. Na taj način znoj se iz njih otežano evakuiše. Čestice uglavnom ostaju u koži 24 sata, ali se vremenom ispiraju. Zato je poželjno antiperspirante nanositi samo jednom dnevno na čistu kožu. Treba voditi računa da se ne javi iritacija, svrab, crvenilo.

Oni su dio naše svakodnevne higijene i teško je zamisliti savremeni život bez njih. Jedino ne valja pretjerivati u količini koja se nanosi. U opšte mjere kontrole znojenja spada i često pranje dezodoransnim sapunima, kao i primjena drugih sredstava za neutralisanje neprijatnih mirisa. Ova sredstva imaju i antibakterijski karakter, odnosno sprječavaju pojavu infekcija, jer su oznojena mjesta stalno vlažna. Kada je riječ o tabanima, treba nositi isključivo pamučne čarape", naglašava dr Svetlana Minić, dermatovenerolog iz Specijalističke ordinacije "Dr Bojić".

Na koji način djeluju dezodoransi u spreju?

"Imaju blago antimikrobno dejstvo, a dodaju im se mirisi ili prirodna esencijalna ulja da bi maskirali miris znoja. Mogu biti i u kombinaciji sa antiperspirantima. Osobe koje imaju pojačano znojenje treba da koriste dezodranse u kojima je prisustvo antiperspiranata u većoj koncentraciji. Ove dezodoranse ne smiju da kupuju na svoju ruku, već uz konsultaciju sa dermatologom".

Da li je za kožu štetno prečesto tuširanje, uz upotrebu raznih gelova i losiona?

"Suviše često tuširanje može da dovede do isušivanja kože, a naročito ako se koriste sapuni koji je snažno odmašćuju. Preporuka je da se umjereno aktivne osobe tuširaju jednom dnevno. Ukoliko to neko radi češće, savjetuje se upotreba blagih sapuna i kupki. 

Najvažnije je da preparati ne izazivaju iritaciju, da su higijenski ispravni i da im nije istekao rok upotrebe. Dobro je i što većina proizvođača polako izbacuje toksične parabene iz upotrebe. Međutim, to ipak ne znači da u proizvodima nema drugih, potencijalno štetnih konzervanasa".

Kakva je uloga znojenja?

"Znojenjem se održava tjelesna temperatura i sprječava pregrijavanje organizma. Zapravo, osnovna uloga znojenja je termoregulacija, odnosno održavanje tjelesne temperature pojačanim znojenjem kada je povišena spoljna temperatura. Ukoliko je znojenje intenzivno i na dlanovima i tabanima, onda je vjerovatno došlo do poremećaja rada znojnih žlijezda".

Zbog čega dolazi do njihovog poremećaja?

"Razlozi su brojni, ali je posebno zanimljiva idiopatska hiperhidroza koja se opisuje i kao emocionalno i kao mentalno znojenje. Za nju je karakteristično da postoji pretjerano simetrično izlučivanje znoja na pazušnim regijama, dlanovima i tabanima. Pojačano lučenje znoja prisutno je tokom cijelog dana, s tim što je još izraženije za vrijeme stresa i u stanjima emocionalne napetosti. 

Zato se često i može čuti za ovakve osobe da se znoje 'na nervnoj bazi'. Njihovi dlanovi i tabani su hladni i ljubičaste boje. Ovakva vrsta znojenja ispoljava se još u djetinjstvu i oko puberteta, a može da se nastavi i kasnije. Toliko intenzivno da kaplje sa ruku, što osobama izaziva tegobe, zbog čega izbjegavaju rukovanje. Zbog hiperaktivnosti simpatičkog nervnog sistema mogu da imaju i ubrzani rad srca".

Obratite pažnju na sastojke

Bez obzira na to što se smatraju bezazlenim, većina preparata sadrži štetne sastojke, makar u tragovima. U antiperspirantima su aluminijumske soli, koje su po nekim istraživanjima najrizičnije po zdravlje. Njihova uloga je, inače, da blokiraju znojenje, ali tako utiču i na fiziološke procese u organizmu. Osim toga, aluminijum se apsorbuje kroz kožu, pa u nekom trenutku može da ošteti i DNK, povećavajući rizik za nastanak kancerogenih ćelija.

Rezultati američkog istraživanja pokazuju da često brijanje ispod pazuha uz korišćenje antiperspiranata, može da dovede do pojave karcinoma. U strukturi ovih kancerogenih ćelija nalazi se i paraben, za koga proizvođači tvrde da je izbačen iz procesa proizvodnje kozmetičkih preparata. Međutim, po onome što su otkrili istraživači, izgleda da je ovaj sastojak i dalje, makar u tragovima, prisutan, a vješto sakriven na ambalaži. Opasan je i za muškarce, jer smanjuje pokretljivost spermatozoida.

Triklosan je još jedan sastojak na kojeg bi trebalo obratiti pažnju. Sadrži neophodna antibakterijska svojstva, ali u kontaktu sa hlorisanom vodom može da stvori hloroform, za koga se sumnja da je kancerogen. Talk, čest sastojak mirisnih dezodoranasa takođe u naučnim krugovima ima lošu reputaciju, kao i propilen glikol koji omogućava da dezodorans lagano klizi po koži. Ovaj sastojak može da iritira kožu.

Znojne žlijezde

Na tijelu ima između dva i četiri miliona znojnih žlijezda, uključujući lice, dlanove i tabane. To su takozvane ekrine znojne žlijezde koje svojim radom oslobađaju znoj, bistru tečnost bez mirisa, na površinu kože i tako je hlade. Druga vrsta su apokrine znojne žlijezde smještene u pazušnoj i genitalnoj regiji. One luče znoj koji je gust, a u kontaktu sa bakterijama na površini kože stvara karakterističan miris.

Dlanovi i tabani

Kada je riječ o dlanovima i tabanima, u svijetu se danas u terapijskom smislu najčešće koristi rastvor aluminijum hlorid heksahidrata u alkoholu. Ovaj rastvor se nanese jednom, pa se čeka da prođe nekoliko dana koliko traje učinak, a onda se postupak ponavlja. Isti rastvor koristi se i za pazušne jame, samo u vidu obloga. Ponekad može da se dogodi da se na mjestima nanošenja pojavi peckanje, svrab i iritacija, kao neželjeni efekti koji su prolaznog karaktera - naglašava Svetlana.

Koliko često bi trebalo prati kosu

Kosa može da se pere često, čak i svaki dan. Za tu svrhu postoje šamponi za svakodnevno ili često pranje kose. Upotreba dečije kozmetike za odrasle osobe je bezbjedna, ali je ipak namijenjena dječijoj koži i kosi. U takvim proizvodima nalazi se manja koncentracija aktivne supstance koja je nedovoljna za odrasle. 

Međutim, postoje proizvodi koji su namijenjeni i djeci i odraslima. Kada se koriste medicinski šamponi koji u svom sastavu imaju i medikament, onda se mora poštovati način upotrebe i savjet dermatologa. Oni u svakom slučaju nisu za svakodnevno pranje - ističe sagovornica.

Izvor: Novosti.rs