Jevanđelista Luka, Grk po rođenju, prije krštenja neznabožac, jedan je od apostola. Po zanimanju ljekar, bio je izuzetno obrazovan, sa velikim darom za slikarstvo. Naslikao je tri ikone Bogorodice sa Hristom koje su postale uzor svim kasnijim ikonama majke Božije, pa se smatra osnivačem hrišćanskog ikonopisa.

Za ime ovog sveca vezuju se mnoga lijepa i zanimljiva narodna vjerovanja, a smatra se zaštitnikom ljekarske profesije i mnogih bolnica.

Vjeruje se da je Sveti Luka lično poznavao Bogorodicu i da su tri ikone sa njenim likom koje je svetitelj naslikao najbliže njenom pravom izgledu. Zbog ovoga se smatra osnivačem hrišćanskog ikonopisa. Njegove mošti se čuvaju u Carigradu, dok se njegovo stopalo nalazi u crkvi Roždestva Presvete Bogorodice u Manastiru Kosijerevo u selu Petrovići.

Običaji na ovaj veliki praznik razlikuju se od mjesta do jmesta. U Bosni je ovo radosni dan za čobane, koji tada ne rade, već prave veliko veselje i puštaju ovnove da se pare sa ovcama. Takođe, na ovaj dan oni obavezno jedu cicvaru.

U Srbiji se na ovaj dan poštuje običaj opasivanja torova koncem, kako vukovi ne bi davili stoku, jer se zbog izreke "Ide Luka, evo vuka" vjeruje da je došlo vrijeme prave zime i da će vukovi uskoro početi da izlaze iz šume. Takođe, vjeruje se i da je na pragu snijeg, pa je tako nastala izreka "Sveti Luka, sneg do kuka".

Mnogi Srbi slave Svetog Luku kao krsnu slavu. Iako je u crkvenom kalendaru obilježen crnim slovom, na ovaj dan ne bi trebalo raditi nikakve teže poslove.
Vjernici Svetog Luku slave i kao iscelitelja i zaštitnika pojedinih zanata.

Po narodnom običaju danas ne bi trebalo da budete preki i nervozni jer je Sveti Luka bio blag i miran, uvjek pomagao ljudima.