Pozorišna kritika – „Poglavlja 23 i 24“
„Poglavlja 23 i 24“

Iskrivljeno ogledalo iskrivljene stvarnosti

Pozorišna kritika – „Poglavlja 23 i 24“

Pozorišni ogled (kako su ga autori definisali) „Poglavlja 23. i 24.“, u produkciji NVO Atak i Festivala internacionalnog alternativnog teatra (FIAT) nastao je prema istoimenoj jednočinki dramaturga Dragane Tripković i Vaska Raičevića. Tekst na izazovan način propituje odnos aktuelne državne politike oličene u demagoškom, „marketinškom“, šupljem diskursu zvaničnog javnog govora i mikrokosmosa svakodnevice privatnih života, koji su odraz ludila koje nas okružuje i nezadrživo apsorbuje i truje.

Dokumentarni karakter

Radnja ovog stvarnosno-apsurdnog komada dešava se za vrijeme večere, na kojoj bračni par u povišenom, grozničavo-entuzijastičnom raspoloženju razmatra svoje egzistencijalne dileme i konkretne političko-društvene prilike. Oni pri tome uvjereno izgovaraju replike koje stvarno slušamo od političkih i kulturnih „elita“ – referiše se na stvarne događaje, citiraju i prepričavaju dijelovi izjava, i slično, tako da se može reći da komad unekoliko ima i dokumentarni karakter. Međutim, transponovanjem javnog govora bezumnih crnogorskih vlastodržaca u teatar, čak i bez ikakvih izmjena, isti postaje alarmantno očigledno i zastrašujuće apsurdan i besmislen, sasvim nalik na replike Joneskovih likova – uopštene, klišeizirane i ispražnjene od značenja.

Metaforički naboj

Predstava je odigrana u presahlom koritu rijeke Ribnice, što tvori snažan metaforički naboj i atmosferičnost jalovosti, ekonomski i moralno devastirane „puste zemlje“. Publika posmatra postavku odozgo, sa obližnjih šetališta, mostova, klupa, bez označenih mjesta za sjedenje, čime ova ambijentalna izvedba na zanimljiv način interveniše u svakodnevni život grada i stapa se sa njim. Takođe, bacanjem likova u rupu u odnosu na gledatelje simbolički se oslikava ponor, provalija njihovog bivstvovanja. U scenskom čitanju korištena su krajnje minimalistička sredstva, stakleni sto sa dvije stolice i dvije baklje su rijetki, značenjski potentni rekviziti.

Bezimeni likovi koje otjelotvoravaju glumci Ana Vujošević i Dejan Ivanić u osnovi su osmišljeni kao umjerene karikature, uz minimalna mizanscenska dešavanja i sa naglaskom na ono što se dešava u jezičkom, verbalnom sloju. Međutim, taj blago teatralan izraz sa elementima komičke groteske u nekim momentima, kroz glumačku intonaciju, pogled ili gest, gotovo bez prelaza i vrlo dojmljivo, eksplodira u realističan, opipljiv, ogroman egzistencijalni očaj i beznađe. Tome utisku tuge koja se nadvija nad ruševinama razuma i močvarama paradoksa crnogorske realnosti doprinosi i djevojčica u bijelom (Lora Vukčević), dijete imaginarnog bračnog para, čije je postojanje apsurdno, jer roditelji u stvari i ne mogu da priušte da ga imaju. Ona sjedi nešto podalje na stolici bez riječi.

Efektno sučeljavanje

„Poglavlja 23. i 24.“ su jednostavna, nepretenciozna, bitna i inspirativna pozorišna izvedba, koja kroz efektno sučeljavanje suludog, ušminkanog privida koji pokušavaju da serviraju vlastodršci i njihovi zaslijepljeni poslušnici, te stvarnosti koja je bijedna, posreduje apsurd i farsu kao primarna osjećanja bivstvovanja u aktuelnoj crnogorskoj realnosti. Ona emanira emancipatorski, politički stav, ali bez pamfletizma i naravoučenija, nego kao iskrivljeno ogledalo iskrivljene stvarnosti, koje u sveopštem društvenom nonsensu pokušava da pronađe posustali smisao, i tako ispita mogućnosti da se zadati, postojeći, uslovi prevladaju i promijene.

(Izvor:Pobjeda)